سهامدار کنترلی

این پژوهش به بررسی رابطه جنبه ای از تضاد منافع میان سهامداران شرکت، با افشای اختیاری در گزارشگری مالی می پردازد. بدین منظور، پس از بررسی مبانی نظری پژوهش، سه فرضیه طراحی شده و در این فرضیه ها، رابطه بین انحراف حق رأی از حق دریافت وجه نقد با سطح افشای اختیاری شرکت ها و اثر نیاز به تأمین مالی خارجی و حضور سهامدار بزرگ خارجی به عنوان مکانیزم های کنترل کننده بر این رابطه، بررسی گردید. نمونه مورد بررسی، از بین شرکت های عضو در بورس اوراق بهادار تهران که صورت های مالی و گزارش فعالیت هیئت مدیره مربوط به دوره زمانی 1387-1391 را منتشر کرده بودند، انتخاب شدند. نتایج آزمون فرضیه ها با استفاده از رگرسیون چندگانه ترکیبی حاکی از آن است که بین انحراف حق رأی از حق دریافت وجه نقد و سطح افشای اختیاری رابطه منفی وجود دارد؛ اما این رابطه منفی با حضور سهامداران بزرگ خارجی، کاهش پیدا کرده است. همچنین نیاز به تأمین مالی برون سازمانی، بر رابطه بین افشای اختیاری و انحراف حق رأی از جریان وجه نقد تأثیر معناداری ندارد.

اگرچه مالیات نقش حیاتی در درآمد دولت ها ایفا می کند اما مودیان مالیاتی برای پرداخت کمتر مالیات به شیوه های مختلفی همچون برنامه ریزی مالیاتی، اجتناب مالیاتی و فرار مالیاتی روی آورده اند. از میان این روش های شناخته شده اجتناب مالیاتی به دلیل سوءاستفاده از خلاءهای قانونی و غیرقانونی نبودن بیشتر مورد پسند و استفاده قرارگرفته است. از این رو، هدف این پژوهش بررسی رابطه سهامداران کنترلی و اجتناب مالیاتی با توجه به نقش تعدیلی مالکیت خانوادگی و کمیته حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این مطالعه صورت های مالی 590 سال- شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1391 الی 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره حکایت از آن دارد که اثر تعدیلی مالکیت خانوادگی و کمیته حسابرسی، تأثیر منفی و معنادار سهامداران کنترلی بر اجتناب مالیاتی را تقویت می کنند.