تحلیل تاریخی استراتژی های امام سجاد(ع) در احیای تشیع پس از واقعه عاشورا بر اساس نظریه پخش(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تشیع پس از واقعه عاشورا دچار بحران حیاتی شد. خفقان، ترس، انزوا و تقیه، اصلی ترین نشانگان این بحران حیاتی بودند. تمرکز پژوهش حاضر بر مقوله استراتژی های امام سجاد (ع) در احیای تشیع پس از واقعه عاشورا است (مسئله). پژوهش حاضر به این پرسش می پردازد که استراتژی های امام سجاد (ع) برای احیای تشیع پس از واقعه عاشورا چگونه تحلیل می شود؟ (سؤال). به نظر می رسد امام سجاد (ع) براساس مؤلفه های نظریه پخش یعنی مقصد پخش (محیط پذیرا و ناپذیرا؛ موانع سیاسی و فرهنگی)، مسیرهای پخش (پخش جابه جایی، پخش سرایتی و پخش سلسله مراتبی) و زمان پخش، با به کارگیری ابزارهای مختلف مانند علاقه مردم به خاندان پیامبر(ص)، محیط عاطفی ایجاد شده پس از رخداد عاشورا محیط ناپذیرا را تغییر داده و با کم اثرکردن عناصر آن محیط مانند خفقان اموی و اقدامات آنان و ناکارآمد کردن اقدامات عالمان طرفدار اموی، با کادرسازی و زیارت، موضوع پخش یعنی تشیع را پس از واقعه عاشورا احیا کرد (فرضیه). از این رو، اقدامات امام (ع) را براساس نظریه پخش در چگونگی احیای تشیع پس از واقعه عاشورا تبیین می کند. در این پژوهش بر پایه روش تاریخی (روش) گزاره های تاریخی فعالیت های امام سجاد (ع) را در احیای تشیع تحلیل و اقداماتی همچون: کادرسازی، افشاگری بر امویان و بیدارسازی مردم پس از واقعه کربلا، رد عقیده جبر، تبیین اصل اساسی امامت و تبیین مسائل و انحراف زدایی از طریق دعا و مناجات تبیین می شود (یافته ها).