کارکردها و خدمات گسترش و غالبیت گیاهان چوبی در قلمرو بهره برداران مرتعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: اکثر مراتع و علفزارهای سراسر جهان متاثر از عوامل متعدد به اکوسیستم های جدید نوظهور تبدیل می شوند. فراوانی یا غالبیت نسبی گیاهان علفی و پوشش گیاهان چوبی این اکوسیستم ها در مقیاس های زمانی مختلف بسیار متغیر هستند. در طول چندین دهه گذشته، تغییر در جهت افزایش فراوانی پوشش گیاهان چوبی در سراسر جهان افزایش یافته است. هدف پژوهش: گسترش و غالبیت گیاهان چوبی در بسیاری از مراتع و علفزارهای جهان، تغییراتی در کارکردها، کالاها و خدمات اکوسیستمی در مناطق تحت تاثیر این پدیده در مقایسه با خدمات ارایه شده قبلی اکوسیستم، بوجود می آورند و خدمات جدید و تا حدی ناشناخته ارایه می دهند. روش شناسی تحقیق: این مطالعه با مرور مقالات علمی معتبر و جدید مرتبط به شناسایی کارکردها، کالاها و خدمات حاصله از پدیده گسترش و غالبیت گیاهان چوبی در اکوسیستم های مرتعی می پردازد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: عوامل زنده از جمله ویژگی های گیاهان چوبی و غیرزنده همچون اقلیم و خاک در قلمرو پراکنش گیاهان چوبی و جغرافیای حضور عشایر و دامداران تأثیرات متفاوتی بر تنظیم مبادلات بین پاسخ های اکوسیستم به این پدیده می گذارند.یافته ها و بحث: با توجه به گستردگی و تاثیرات ناشی از وقوع پدیده گسترش و غالبیت گیاهان چوبی شناسایی کارکردها، کالاها و خدمات حاصله از این پدیده اهمیت ویژه ای دارند که می بایست مورد توجه ویژه قرار گیرد.نتایج: به دنبال گسترش و غالبیت گیاهان چوبی می توان با شناسایی این کالاها، خدمات، کارکردها و منافع با توجه به گونه های جایگزین شده، از پتانسیل های کارکردها، کالاها و خدمات جدید در راستای بهبود مدیریت و معیشت جوامع بهره بردار محلی با توجه به وسعت اراضی و جمعیت تحت تاثیر این پدیده به نحو مطلوب بهره برداری و برنامه ریزی نمود.