روایات تاریخی کتاب اصول کافی

منابع روایی شیعه با استناد از روایات معصومان محتوای متنوعی از گزاره های تاریخی، اعتقادی، کلامی و فقهی را در بردارد. پژوهش حاضر به روش کیفی از نوع تحلیلی و با هدف بررسی رویکردهای کلامی ائمه اطهار(ع) درروایات تاریخی کتاب اصول کافی انجام شد و به این سؤال که ائمه اطهار(ع) با چه رویکردی تاریخ را بیان نموده اند، پاسخ داد. نتایج بررسی ها نشان داد که ائمه اطهار(ع) با رویکرد افزایش و اصلاح آگاهی های اعتقادی جامعه از روایات تاریخی بهره برده اند. این مهم، به واسطه گسترش قلمرو اسلامی و چالش های فکری ایجاد شده در جامعه که ابزاری راهبردی در هدایت جامعه است، جلوه می کند. براین اساس، پژوهش حاضر با تحلیل محتوای کیفی 105 روایت تاریخی کتاب اصول کافی، هفت عنوان از مباحث کلامی را استخراج نمود. این مباحث از نظر محتوایی چالش های کلامی شیعیان را در عصر حضور نشان می دهد و تاریخ به مثابه ابزاری برای رفع شبهات عمل کرده است. حجم بیشتر روایات در رابطه با خصوصیات امام، عصمت و انتخاب جانشین پیامبر(ص) از طرف خداوند، دانش امام، ویژگی های پیامبران پیشین در اثبات امامت ائمه و چالش های فکری شیعیان است.