سامانه های ییلاقی و قشلاقی

ابتدایی ترین شکل مطالعه پایداری سامانه های عشایر در ساختار نوین جامعه شبکه ای، شیوه تعاملات فضایی آنهاست. در این راستای برنامه ریزی منطقه ای و شبکه های پویا با تحلیل شاخصه های جریانات فضایی به صورت طبقه بندی ذیل روابط مفهومی عناصر شبکه های اجتماعی فضایی، پایداری فعالیت گروهی تولیدی کنشگران عشایری در زوجین زیست بوم را به دنبال خواهد داشت. پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. داده های مورد نیاز به روش اسنادی به دست آمده است. محدوده مورد مطالعه دهستان شوراب تنگزی و جامعه آماری سامانه های ییلاقی و قشلاقی زیست بوم طایفه بابادی هستند. وزن دهی به شاخص های پژوهش با استفاده از فرآیند مدلF’ANP و تحلیل داده ها با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره VIKOR انجام شد. برای طبقه بندی سامانه های مورد مطالعه از جنبه سطوح پایداری از روش تحلیل خوشه ای و نرم افزار ARC GIS   و برای تحلیل عوامل مؤثر بر پایداری از رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد از 65 سامانه مورد مطالعه، ده سامانه در سطح تعاملات نسبتا" پایدار درون و برون قلمروی زیست بوم به لحاظ دسترسی و برخورداری از امکانات(آموزش سیار، سوخت، برق، شبکه اینترنت، شبکه ایلراهی)، منابع طبیعی و مصنوعی، 15سامانه در وضعیت تعاملات پایداری پائینی و 40 سامانه در طبقه تعاملات ناپایداری قرار دارند. سامانه های پایدار در مرکزیت مناطق شهرستان، دهستان ها و جوانب زیست بوم استقرار یافته اند. همچنین، نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که سامانه ها در مقایسه یکدیگر از سطح پایدار پایینی قرار دارند. به طوری که الگوی تعاملات فضایی آن نامتعادل است و این پایداری به طور یکسان در همه شاخص های پایداری به صورت یکپارچه در کل زیست بوم اتفاق نیفتاده است. این وضعیت بیانگر الگویی قطبی از نوع تعاملات یک سویه مبنی بر جداگزینی سامانه های ییلاقی، قشلاقی و میان بند ها بهم پیوسته در جوانب شمال و جنوب زیست بوم است. از نظر کاربرد مدل ها و تکنیک های کمی در این پژوهش برای اولین بار از پژوهشF’ANP برای تعیین سطوح تعاملات پایداری کنشگران فضایی عشایری(کوچندگان و سامانه ها) در درون و برون قلمرو زیست بوم استفاده شده است.نتایج تحقیق کارایی این مدل را در مطالعات تعاملات شبکه ها و فرآیند نگری شاخص های پایداری در پویایی عناصر تلفیقی شبکه های اجتماعی فضایی و اصول شبکه منطقه ای، همگرایی قلمرو و روابط - مناسبات متقابل انسانی و طبیعی تأیید کرده است.