رفتار سمی کارکنان

زمینه و هدف: رنج و درد ناشی از رفتارهای سمی علاوه بر زندگی انسان در زندگی سازمانی نیز رسوخ پیدا کرده است.این درد تأثیر منفی بر عزت نفس کارکنان گذاشته و تمرکز آنان را از وظایف کاری می کاهد. از این رو، هدف پژوهش حاضر ارائه مدل رفتار سمی کارکنان در بخش دولتی است. روش : این پژوهش از نظر هدف، بنیادی است و از حیث روش، آمیخته(کیفی-کمی) است. در مرحله کیفی پژوهش از طریق نظریه داده بنیاد و بدین منظور از خبرگان و صاحبنظران مدیریت در بخش دولتی به تعداد 13 نفر که به صورت هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند مصاحبه نیمه ساختاریافته بعمل آمد. و در بخش کمی، اعتبار و سنجش مدل تحقیق از طریق شاخص های مدل در نرم افزار پی ال اس نسخه سه مورد سنجش قرار گرفت بدین منظور با استفاده از پرسشنامه و از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 385 نفراز کارکنان سازمان های دولتی انتخاب و پرسشنامه بین آنان توزیع و نظر خواهی شد. یافته ها: بر اساس نتایج پژوهش و تجزیه وتحلیل دادها، طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری، و کدگذاری انتخابی انجام و سپس بر اس اس مدل نظریه داد بنیاد(عوامل علی، پدیده اصلی، شرایط مداخله گر، شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدها ) الگوی مورد نظر تدوین گردید. و بر اساس یافته های مدلسازی معادلات ساختاری نتایج نشان داد مدل اندازه گیری از روایی (واگرا و همگرا)، پایایی (آلفای کرونباخ، پایایی اشتراکی و ترکیبی) و کیفیت مناسب برخوردار می باشد. همچنین در مدل ساختاری فرضیات مورد تایید قرار گرفته شد. نتیجه گیری: الگوی این پژوهش، علاوه بر غنای ادبیات رفتار سمی کارکنان می تواند به مدیران سازمان های دولتی در برنامه ریزی به منظور شناسایی و غربالگری رفتارهای آلوده و دستیابی به سلامت سازمانی یاری رسانده و در مواجه با اینگونه  رفتارهای کشنده از سوی کارکنان، راهبری مثبت و معقولی را اتخاذ نماید.

هدف: سازمان پدیده ای اجتماعی است که انسان و رفتارهایش مرکز ثقل آن می باشد.آنچه برای سازمان حیاتی به نظر می رسد شناخت الگوهای رفتاری ناسالم و ایمن سازی از اثرات آن است. و این امر منجر به کاهش رنج و درد عاطفی ناشی از رفتارهای ناسالم خواهد بود. لذا پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل اثرگذار بر رفتار سمی کارکنان در سازمان های دولتی انجام گرفت. روش:روش پژوهش از نوع کیفی و از نوع اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش شامل متخصصان و صاحب نظران در حوزه مدیریت و رفتارسازمانی در بخش دولتی  بودند که نمونه با تکنیک گلوله برفی و حجم نمونه با در نظر گرفتن اشباع نظری انجام شد(13 نفر).ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. یافته:تجزیه وتحلیل دادها طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام گردید و در مجموع 18 عامل اثرگذار علی در قالب چهار مقوله فرعی و دو مقوله کلی، عوامل فردی و عوامل محیطی-سازمانی شناسایی شدند، همچنین 16 عامل اثرگذار زمینه ای در قالب سه مقوله فرعی و سه مقوله کلی  عوامل فرهنگی-اجتماعی، عوامل اقتصادی و عوامل سیاسی-سازمانی قرار گرفتند.در نهایت در گروه عوامل مداخله گر در مجموع 13 عامل اثرگذار دو مقوله فرعی و یک مقوله کلی (فضای مدیریتی -سازمانی) دسته بندی شدند. نتیجه گیری: لایه های نهفته در ذهن انسان به دنبال فرصت مناسبی تا خود را در قالب رفتار نشان دهد .مخصوصا افکار سمی که می تواند  منجر به رفتارهایی را منجر گردد.نتایج این پژوهش می تواند برای مدیران در راهبری سازمان مثمرثمر بوده و در پیش بینی رفتارهای کارکنان و کنترل آنان نقش کلیدی را ایفا نماید.