تله ی توسعه نیافتگی

یکی از جلوه های عمده استمرار توسعه نیافتگی را می توان در پیوستگی و حتی تشدید شکاف درآمد و ثروت میان کشورهای فقیر و کشورهای غنی، در جهان امروز مشاهده کرد. به عبارت دیگر، در همه کشورها اعم از پیشرفته و عقب مانده مناطقی از جمله روستاها وجود دارد که از رشد و توسعه کمتری نسبت به سایر مناطق برخوردارند و مردم این مناطق به دلایلی که خارج از کنترل آنها بوده از سطح رفاه کمتری نسبت به بقیه بهره می برند. از سوی دیگر تجربیات تمامی نظریات توسعه نشان می دهد که دستیابی به توسعه در هر سطحی و با هر هدفی که باشد نیازمند برنامه ریزی اصولی، کارامد و اجرای دقیق آن است. اما مسئله اصلی این است چه دلیلی باعث این شده که بعضی از مناطق از جمله نواحی روستایی که دارای منابع مهم و برتری های جهت رشد و توسعه می باشند نه تنها هیچ پیشرفتی نداشته اند بلکه به عنوان یک منطقه توسعه نیافته نسبت به مناطق اطراف خود باقی مانده اند. هدف اصلی این پژوهش جمع یندی مطالعات مربوط به موانع، چالش ها و تله توسعه نیافتگی و یا همان تله فقر در توسعه روستایی با استفاده از روش تحلیل محتوا است. این پژوهش، در زمره پژوهشهای اسنادی و کتابخانه ای جای می گیرد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و رویکرد تحقیق کمی – کیفی با تأکید بر کیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مقالات چاپ شده در ارتباط با موضوع پژوهش است که درنشریات داخلی و خارجی استفاده شده است. بر این اساس 95 مقاله انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که با توجه به تحلیل محتوای مطالعات صورت گرفته تله ی توسعه نیافتگی در نواحی روستایی در 4 معیار(تله های بهره وری، آسیب پذیری اجتماعی، نهادی و محیطی) مورد بررسی قرارگرفته شد، که بیشترین شاخصهای مربوط به تله های بهره وری، آسیب پذیری، نهادی و محیطی به ترتیب نوسان قیمت محصول، فقدان سرمایه و پس انداز، ضعف نهادها و فقدان زیرساخت و شبکه ارتباطی نسبت به سایر شاخصها می باشند. همچنین در مجموع تله ی آسیب پذیری اجتماعی و شاخصهای مربوط به آن بیشتر از سایر تله های توسعه نیافتگی در نواحی روستایی مورد توجه واقع شده است.