تحلیل بازیگرمحور

با توجه به اهمیت ویژه موضوع آمایش سرزمین در کشور و گذشت بیش از یک سال از تصویب و ابلاغ سند ملی آمایش سرزمین در اسفندماه 1399 و نگرانی درباره اقدامات عملی به منظور اجرای مصوبات سند ملی آمایش در دستگاه های مجری، مسئله اصلی در این پژوهش آن است که با توجه به نقش آفرینی بازیگران مرتبط اجرای سند در چه شرایطی قرار خواهد گرفت؟ روش شناسی پژوهش بازیگرمحور است و با روش های اکتشافی و خبره محور انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که 23 نفر از خبرگان حوزه آمایش سرزمین کشور آن را تکمیل کردند. تحلیل ها با استفاده از نرم افزار آینده پژوهی مکتور انجام گرفت و یافته ها نشان داد از 33 بازیگر اولیه اثرگذار در اجرای سند 13 بازیگر به عنوان بازیگر اصلی توسط پنل خبرگان انتخاب شدند که در میان آن ها متأسفانه تا به امروز عزم و اراده جدّی به منظور اجرای سند ملی آمایش سرزمین در افق پیش رو دیده نمی شود. به عبارت دیگر، الزام آوری مفاد سند و توانایی دستگاه های نظارتی در حدی نیست که بازیگران اصلی دخیل در اجرای سند را ملزم به تمکین کند. بنابراین، پیش بینی می شود در آینده اجرای سند با چالش های اساسی از سوی نهادها و بازیگران روبه رو شود. لازم است نهاد متولی (سازمان برنامه و بودجه و شورای عالی آمایش)، با پیگیری های جدّی و ارتباط مؤثر و سازگاری نهادی قوی میان بازیگران و پای  کار آوردن همه دستگاه های مجری، زمینه ایجاد عزم ملی به منظور اجرای هر چه سریع تر سند ملی آمایش سرزمین را فراهم آورد.