حقارت اجتماعی

هدف: محققان در پژوهش حاضر به بررسی موانع تأثیرگذاری دروس معارف بر دانشجویان با درنظر گرفتن عامل حقارت اجتماعی و بحران هویت پرداختند ومیزان ارتباط دروس معارف با عوامل مذکور را سنجیدند. روش: روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی، در بخش نظری به شیوه بررسی نظریات روانشناسی اجتماعی و جامعه شناسی، بصورت اسنادی وکتابخانه ای و در بخش کمّی، توصیفی (از نوع پیمایشی) است؛ که بر اساس نمونه گیری احتمالی،250 نفر از دانشجویان رشته های مختلف دانشگاه آزاد تهران مرکز بصورت مساوی دختر و پسر به شیوه هدفمند و با استفاده از پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: موانع تأثیرگذار بر دروس معارف، شامل سه بعد: 1. ضعف در هویت سازی (عدم توجه به نیازسنجی و الگوی حقارت اجتماعی)، 2. ضعف در ارزش گذاری و اقناع مخاطب، 3. ضعف در نوآوری و جذابیت، بوده؛ که برای هرکدام پیشنهاداتی ارائه شده است. نتیجه گیری: توجه به نیازمندی های روانشناختی و جامعه شناختی، نوآوری و خلاقیت در چارچوب اندیشه ها و ارزش های اسلامی، ارزش دادن به علوم انسانی بومی و تقویت بینش دانشجویان و محققان؛ استقبال از رویکردهای نوین در تدریس دروس معارف؛ می تواند موانع تاثیرگذاری دروس معارف بر دانشجویان را کم رنگ سازد. واژگان کلیدی: دروس معارف؛ حقارت اجتماعی؛ هویت ملی؛ روانشناسی اجتماعی

هدف: «شکافت نسل و حقارت اجتماعی» دو عنصر بسیار خطرناک برای گفتمان حاکم بر جامعه ما با جمعیت جوان قابل توجه و تغییرات پرشتاب است. عدم پرداخت جدّی به مطالبات جوانان و عدم توجه به ضعف گفتمان حاکم در حوزه مطالبات، به خصوص در حوزه معیشت و عدالت اجتماعی باعث شده نسل جدید تا حد زیادی پایبند به ارزشها و هنجارهای جامعه خود نباشند و شکاف عمیقی بین نسلهای جدید و نسلهای قبلی که خالق انقلاب بودند، ایجاد شود. روش: روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی بود. در بخش نظری، بررسی نظریات روان شناسی اجتماعی و جامعه شناسی، اسنادی و کتابخانه ای و در بخش کمّی، توصیفی(از نوع پیمایشی) انجام شد. بر اساس نمونه گیری تقاطعی، 250 نفر از دانشجویان رشته های مختلف دانشگاه آزاد تهران مرکز(به طور مساوی: 125 دختر و 125 پسر) به شیوه هدفمند و با استفاده از پرسشنامه، آزمون شدند و برای راستی آزمایی از شیوه مصاحبه نیمه باز از 15 نفر از اساتید معارف کشور نتایج دانشجویان بازخوانی شد. یافته ها: موانع تأثیرگذار بر وضعیت حاکم، شامل دو بعد ضعف در هویت سازی(عدم توجه به شکافت نسل و الگوی حقارت اجتماعی و دستاوردهای علمی پیشین) و ضعف در ارزشگذاری و اقناع مخاطب است؛ به طوری که نسل فعلی با بسیاری از ارزشهای قبل از خود بیگانه است. نتیجه گیری: نتایج پیمایشهای دو دهه اخیر نشانگر افول استمراری شاخصهای گفتمان حاکم است؛ بدین معنا که عدم توجه به پژوهشهای علمی در این حوزه و نیازمندی های نسل جدید و از همه مهم تر؛ ضعف شدید در روش تبلیغی، موجب تضعیف مبانی وگفتمان حاکم شده است.