خوانش مولد

در فرآیند طراحی، مراجعه به پیشینه ها و طرح های مشابه و مطالعه و بهره گیری از آن ها ازجمله فعالیت های رایجی است که توسط طراحان انجام می شود؛ چنانچه به روش صحیحی صورت گیرد می تواند آن ها را در حل مسائل طراحی یاری کند و موجب شکل گیری ایده های بدیع و خلاقانه شود. چگونگی خوانش و تجزیه وتحلیل پیشینه ها و بهره گیری عملی از آن ها در فرآیند طراحی، اهمیت ویژه ای پیدا می کند. مطالعه حاضر با هدف ترسیم چارچوبی نظری و به منظور ایجاد مدلی در جهت خوانش مولد پیشینه ها و بهره گیری از آن در فرآیند طراحی معماری انجام شده است. ظرفیت مولد خوانش پیشینه ها به معنای آشکارکردن اصول کاربردی در پروژه مورد بررسی و هدف آن برقراری ارتباط میان تجزیه وتحلیل و طراحی است. به این منظور از خلاصه ای از رویکرد نقد فرمالیستی به عنوان مدلی که برای خوانش آثار معماری اتخاذ کرده آغاز شد و با بحث پیرامون پیشینه ها به عنوان منبع دانش طراحی و تمرکز اصلی در استخراج راه حل های کاربردی در روند طراحی معماری ادامه می یابد. به عنوان نتیجه گیری، دو رویکرد اصلی را در بهره گیری از پیشینه های معماری پیشنهاد می کند که طی آن ها می توانیم از طریق مطالعه عمیق و دقیق پیشینه و پیکربندی تقریبی با نمودار های انتزاعی یا صورت بندی راه حل های طراحی در قالب اصول فرمی و به کار گیری آن ها در موقعیت های آینده در گام نخست و همچنین توسعه خلاقانه آن ها برای انطباق با موقعیت های جدید و گسترش دانش طراحی در مرحله بعد استفاده کنیم و به کارگیری چارچوب پیشنهادی را به عنوان روشی برای مطالعه پیشینه ها در فرآیند طراحی مورد بحث قرار می دهد. اهداف پژوهش:بررسی نقش مطالعه پیشینه ها در فرایند طراحی معماری.ایجاد مدلی در جهت خوانش مولد پیشینه ها و بهره گیری از آن ها در فرآیند طراحی معماری.سؤالات پژوهش:مطالعه پیشینه ها چه نقش مولدی می تواند در فرایند طراحی معماری داشته باشد؟گام های خوانش مولد پیشینه ها و بهره گیری از آن ها در فرآیند طراحی معماری کدام است؟

پژوهش حاضر از شیوه جدیدی برای خوانش تزئینات سخن به میان می آورد که نه مانند مطالعات پیشین در این زمینه درگیر تفسیر اهداف تزئینات باشد و نه درگیر توصیف پیامد های آن؛ در عوض به خوانش نسبت میان تزئین و معماری می پردازد، که می تواند ابعاد تازه ای از تحولات درونی فرم معماری را برای ما آشکار سازد. اهمیت، تنوع و پیچیدگی تزئینات در معماری ایران، لزوم بررسی همه جانبه آن را دوچندان می کند و بر لزوم بهره گیری از انواع استراتژی های خوانش معماری تأکید می کند. به این منظور، مقاله پیش رو با تأکید بر اهمیت کاوش در ظرفیت سازمانی فرم پیشینه های معماری قصد دارد با خوانش تزئینات از طریق یک رویکرد فرمی، طبیعت تمهیدات فرمی و روابط و حالاتی که در طول تاریخ معماری ایران می توانند میان معماری و تزئینات (تزئین و شیء میزبان) میانجی گری کنند را آشکار سازد. این تمهیدات باتوجه به چارچوبی که توسط «رابطه تمهید و ماده» متعلق به نقد فرمالیستی ادبیات روسیه ایجادشده مورد بررسی قرار گرفته اند. رابطه تمهید و ماده هم به عنوان چارچوبی که می توان از طریق آن فرم معماری را در تمامیت خود درک کرد و مورد بررسی قرار داد و هم به عنوان روشی که می تواند به منظور تجزیه وتحلیل مولد پیشینه های معماری مورد استفاده قرار گیرد، در نظر گرفته شده است. این شیوه از ویژگی های بصری یا خودارجاعی تمهیدات چشم پوشی نمی کند اما هدف اصلیش آشکارسازی نقش ابزاری تمهیدات فرمی است و با خوانش تزئین به مثابه یکی از مؤلفه های فرم و آشکارسازی رابطه آن با سازمان فرمی معماری تلاش می کند دیاگرام های گوناگونی را با هدف تبیین نسبت میان تزئین و معماری و به عنوان واژگان جدیدی برای گسترش مرز های دیسیپلین معماری ارائه کند.اهداف پژوهش:بررسی حالات گوناگون رابطه بین تزئین و شیء میزبان (معماری).آشکارسازی طبیعت تمهیدات فرمی در رابطه میان معماری و تزئینات.سؤالات پژوهش:در معماری رابطه بین تزئین و شیء میزبان شامل چه حالت هایی می تواند باشد؟تزئینات چگونه در سازمان فرم معماری منعکس می شوند؟