روابط دوسویه انسانی در قرآن

هدف: هدف از این پژوهش، استخراج انواع رابطه های انسانی، شرایط آن و توصیه های ناظر به آن در قرآن به عنوان منبع دستورات الهی است.روش: در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی آیات قرآن یک به یک بررسی شده و با کمک چند مجموعه تفسیری معاصر، آیاتی که حاوی روابط دوسویه انسانی بوده، استخراج و در فایل اکسل به عنوان یک ردیف ثبت شده است؛ همچنین ویژگی های اساسی این روابط مانند طرف اول و طرف دوم، نوع، توصیه های قرآنی در این نوع و حوزه اساسی با شش عنوان (اعتقادی، اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی، سیاسی و علمی)، برای هر رابطه تعیین شده است. در نتیجه تمام آیات حاوی روابط انسانی احصاء شده و ده ویژگی برای این آیات مشخص شده است.یافته: در نهایت مجموعه داده ای ارائه شد که حاوی 2295 آیه از کل آیات قرآن کریم و 3586 رابطه انسانی است. پژوهشگرانی که از جنبه های گوناگون حقوقی، اخلاقی، سیاسی، اقتصادی، تربیتی و موارد دیگر می خواهند در قرآن پژوهش کنند، با استفاده از این مجموعه داده به تمام آیات مورد نظر خود دست خواهند یافت. در این مقاله این مجموعه داده –آرشیو شده در سایت دانشگاه شهید بهشتی- به عنوان یک شکل از خدمات اطلاعاتی معرفی می شود.نتیجه گیری: بیش از یک سوم آیات قرآن از روابط دوسویه انسانی سخن گفته و این روابط از تنوع جشمگیری برخوردار است. به گونه ای که امکان مطالعه میان رشته ای قرآن و علوم انسانی در همه شاخه های اصلی آن فراهم است.