رفتار استفاده

هدف: پژوهش حاضر باهدف «مطالعه رفتار استفاده از پایگاه های دسترسی آزاد، در میان اعضای هیات علمی دانشگاههای شهر اهواز براساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده آیزن» انجام شده است. روش : روش پژوهش از نوع مدل یابی علّی یا معادلات ساختاری است. نمونه پژوهش 298 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های شهر اهواز اعم از دانشگاه های دولتی، آزاد و پیام نور هستند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه بر مبنای مدل آیزن گردآوری شدند. از روش تحلیل عاملی تائیدی و مدل معادلات ساختاری بر پایه ی نرم افزار لیزرل برای ارزیابی مدل ساختاری استفاده می شود. یافته ها : بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری، روابط به این شکل برقرار شد: باورهای رفتاری با نگرش، نگرش با قصد رفتاری و رفتار، باورهای هنجاری با هنجارهای ذهنی، هنجارهای ذهنی با قصد رفتاری، قصد رفتاری با رفتار، باورهای کنترل شده با کنترل رفتاری هدایت شده، کنترل رفتاری هدایت شده با قصد رفتاری و رفتار، باورهای رفتاری و باورهای کنترل شده، باورهای رفتاری و باورهای هنجاری، باورهای هنجاری و باورهای کنترل شده. مدل ارزیابی شده در ابتدا برازش ضعیفی ارائه داد ولی بعد از تغییر بعضی رابطه ها به پیشنهاد نرم افزار به برازش مطلوبی دست یافتیم که در مقایسه با مدل آیزن به 4 رابطه دیگر نیز رسیدیم. نتیجه گیری: الگوی رفتار برنامه ریزی شده، الگویی قابل اتکا در جهت برنامه ریزی و هدایت رفتارهای مخاطبان، دانشجویان و اعضای هیئت علمی به سمت استفاده از خدمات الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی است.  

فناوری هوش مصنوعی یکی از راه حل های مطلوب فعلی برای حل مشکلات بخش کشاورزی و افزایش کمی و کیفی میزان تولید محصولات این بخش است. چرا که پیش بینی و بهبود سیستم های مدیریت مزرعه، می تواند کیفیت و عرضه محصول را تضمین کند. افزون براین، بخش کشاورزی به دلیل جایگاه آن در اقتصاد و امنیت غذایی کشور به عنوان یکی از حوزه های اولویت دار برنامه های ملی توسعه فناوری هوش مصنوعی به حساب می آید. گسترش چنین فناوری جدیدی در مقیاس وسیع کشاورزی و در سطح کشور به عوامل مختلفی بستگی دارد. بنابراین، هدف اصلی تحقیق حاضر، تعیین پیش بینی کننده های کلیدی قصد رفتاری و رفتار استفاده از فناوری هوش مصنوعی در بخش کشاورزی است. ویژگی متمایز این تحقیق ترکیب جنبه های مدل توسعه یافته نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری (UTAUT2) با جنبه های فناوری، سازمانی و محیطی (TOE) است. حجم نمونه مبتنی بر روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 211 نفر برآورد و داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه به صورت مصاحبه از کارکنان 9 کشت و صنعت کشاورزی واقع در چهار استان خراسان شمالی، رضوی، جنوبی و سمنان در سال 1402 جمع آوری شد. نتایج نشان داد عملکرد مورد انتظار و تأثیرات اجتماعی، مهمترین عوامل مثبت تعیین کننده قصد رفتاری افراد برای پذیرش فناوری هوش مصنوعی هستند. متغیر ترس از فناوری به عنوان مهمترین عامل بازدارنده پذیرش فناوری تعیین شد. در بین جنبه های فناوری، سازمانی و محیطی، نتایج نقش قابل توجه جنبه های سازمانی و محیطی بر قصد رفتاری افراد را برجسته می کند. در نهایت، متغیرهای امید به تلاش، شرایط تسهیل کننده، انگیزه لذت جویی، قیمت-ارزش، اعتماد به فناوری، عادت و جنبه های فناوری دیگر عوامل تعیین کننده قصد رفتاری افراد جهت پذیرش فناوری می باشند. این نتایج اطلاعات مهمی را برای ذینفعان مختلف فراهم می کند. توصیه می شود سیاست گذاران در اجرای برنامه های توسعه فناوری هوش مصنوعی در کشاورزی متغیرهای تعیین کننده قصد رفتاری را مورد توجه قرار دهند؛ دولت باید در توسعه زیرساخت های ضروری این فناوری سرمایه گذاری کند و با وضع قوانین کارآمد و پرداخت تسهیلات کم بهره، بستر توسعه این فناوری را فراهم سازد؛ طراحان با ارائه اطلاعات و مشارکت دادن کشاورزان در فرآیند توسعه آن، آنها را بهتر در مورد عملکرد فناوری خود آگاه کنند.