مطالب مرتبط با کلیدواژه

لوئیس کوزر


۱.

بررسی مفهوم تقابل و غیریت در قصیده خفقه الذری بر اساس نظریه تقابلی لوئیس کوزر(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۹۸
تقابل اجتماعی بخشی از واقعیت اجتماعی بوده و بسیاری از کنش های موجود در جامعه بر پایه آن شکل می گیرد. «لوئیس کوزر» از اندیشمندانی است که تقابل و کارکرد آن را در بستر اجتماع بررسی کرده و بر خلاف دیگر اندیشمندان اجتماعی، مفهوم تقابل را دارای دو کارکرد مثبت و منفی می داند. به اعتقاد او مفهوم قدرت و برخورد ایدئولوژی های مختلف در وضعیت تقابلی، موضوعی است که می تواند عامل رویارویی و تقابل باشد و مجموعه اهداف مشترک می تواند عاملی برای پیوند افراد وگروه ها به هم باشد. پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه تقابل کوزر و بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و بر اساس محورهای مطرح در نظریه کوزر به بررسی قصیده «خفقه الذری» از «غازی زیبه» شاعر معاصر اردنی می پردازد. هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی بازنمود تقابل و نقش آن در شکل گیری روابط اجتماعی و ایدئولوژی و گفتمان غالب در اشعار شاعر است. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر نشان می دهد شاعر انواع تقابل های اجتماعی را در شعر خود ترسیم کرده است: تقابل بین روشنفکران و دیگر گروه های مردم و سیاستمداران و یا تقابل درون گروهی و خود عربی با دیگریِ بیگانه. دعوت به مشارکت و ناپذیرایی و مبارزه و تأکید بر انگاره های فرهنگی و ارزش های مشترک، راهکار شاعر برای انسجام بخشی و تحقق همبستگی درون گروهی و یا ملی در مقابل دیگریِ بیگانه است. شاعر با ترسیم وضعیت تقابلی بین خود و دیگریِ اشغالگر، وجود یک گفتمان غالب را که می تواند مدلول تقابل باشد، مهم می داند و عقیده دارد که این گفتمان به توانایی و تولید قدرت در رویارویی با اسرائیل می انجامد.
۲.

خوانشی جامعه شناختی از نامه های امام علی (ع) به معاویه بر اساس نظریه تقابل های اجتماعی لوئیس کوزر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تقابل تقابل های اجتماعی لوئیس کوزر نهج البلاغه نامه های امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۰
تقابل یا تضاد یکی از مهم ترین رویکردهای نظری در بررسی مسائل اجتماعی به شمار می رود. لوئیس آلفرد کوزر یکی از سرشناس ترین نظریه پردازان جامعه شناسی به حساب می آید که تاثیر بسزایی در بسط و توسعه نظریه تقابل داشته و این نظریه را در لایه های سلبی و ایجابی آن، بازآفرینی کرده است. کوزر در کتاب خود «نظریه تقابل های اجتماعی»، رفتار و تعامل انسان ها، گروه ها و احزاب سیاسی را در شانزده نظریه واکاوی کرده است. این نظریه بستری مناسب برای خوانش متون مختلف از منظر جامعه شناختیبه شمار می رود؛ از این روی، پژوهش پیش رو، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر نظریه تقابل های اجتماعی کوزر، به بازخوانی و تحلیل نامه های امام علی (ع) به معاویه برآمده است تا درون مایه و محتوای پنهان و عمیق این نامه ها را در ضمن تقابل های اجتماعیبه تجزیه و تحلیلبگذارد و افق های نویی فراروی پژوهشگران قرار دهد. پژوهش حاضر با خوانش و تحلیل نامه های امام (ع) به معاویه بر اساس نظریه تقابل اجتماعی کوزر، به این نتیجه دست یافته که متن نامه های نهج البلاغه، بستری بسیار مناسب جهت خوانش جامعه شناختی بر اساس نظریه تقابل به دست می دهند؛ چراکه از گفتمان جدلی بهره می گیرند و می توان از تقابل های فراوانی همچون تقابل و ایدئولوژی، تقابل خالص و ناخالص، تقابل و انگیزش ناگهانی خصمانه، نظریه در تعقیب دشمنان و غیره در بطن نامه ها سخن گفت.