سلطنت قابوس

سیاست خارجی هر کشوری ملهم از متغیرهای داخلی و پیرامونی است که به شکل مستقیم و یا با واسطه بر آن اثرگذارند. ساخت سیاسی کشورهای پادشاهی حوزه خلیج فارس به گونهای است که سیاست خارجی را بسیار متاثر از جایگاه نهادی پادشاه نموده است. سلطان نشین عمان نمونه اعلایی از این واقعیت سیاسی است. سیاست خارجی در این کشور به شدت تحت تاثیر سلاطین حاکم بر آن بوده است، انزواگرایی عمان در دوران سلطان سعید بن تیمور و چرخش آن به سیاست موازنه مثبت و تعامل شکوفای دوران سلطان قابوس نمونه بارزی از نقش پرقدرت سلطان عمان بر سیاست خارجی است. دهم ژانویه سال 2020 سلطان قابوس بعد از 50 سال سلطنت درگذشت. سلطان جدید عمان، هیثم بن طارق، درخصوص سیاست خارجی و روابط با ایران سابقه چندان روشنی ندارد. این مقاله سعی دارد با روش آینده پژوهی و سناریونگاری با متد منطق شهودی، آینده های محتمل در سیاست خارجی دوران پساقابوسی را بازنمایی کند. بر اساس عوامل اثرگذار و پیش ران های اثربخش در آینده سیاست خارجی عمان، شامل تغییر حاکمان، نظرات شخص حاکم، پذیرش مردمی سیاست های حاکم، شورای همکاری، آمریکا و ایران، چهار سناریو همنوایی با شورای همکاری خلیج فارس، بازگشت به انزواگرایی، تداوم سیاست خارجی و استقلال منطقه ای عمان از شورای همکاری و چرخش حداکثری بسوی ایالات متحده، مورد بازآفرینی قرار گرفت و بر اساس میزان استحکام در نظم منطقی سناریوها و شدت وقوع عوامل اصلی در هر یک از سناریوها، سناریوی تداوم سیاست خارجی عمان پس از سلطان قابوس بعنوان آینده محتمل برگزیده شد.