تصمیم گیری اخلاقی حسابداران

تصمیم گیری اخلاقی مفهومی است که ثمرات آن بر مطلوبیت سازمانی و اهداف مربوط به آن مشهود است و وجود داشتن رویکرد و مدلی در این راستا می تواند تصمیم گیری اخلاقی را در سازمان بیشتر از گذشته به عنوان ابزاری توانمند نمایان نمایند؛ بنابراین هدف این مقاله تهیه و تدوین الگویی برای بهبود تصمیم گیری اخلاقی در حرفه حسابداری با رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد می باشد. در این پژوهش از روش پژوهش کیفی مبتنی بر نظریه بنیادی داده ها در راستای مدل سازی تصمیم گیری اخلاقی اقدام شده است و در راستای تأیید شاخص های دسته بندی شده از الگوی تأیید عاملی و رویکرد مدل Q استفاده شده است در این پژوهش از نظرات 11 خبره حرفه حسابداری و حسابرسی در راستای شناسایی و تأیید شاخص ها در راستای مدل بنیادی یعنی شرایط علی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدها انجام شده است. نتایج باتوجه به تعداد 181 مفهوم در خصوص تصمیم گیری اخلاقی در حسابداری، منجر به شکل گیری و تأیید پارادایمی با تعداد 15 مقوله اصلی (شامل: عوامل فردی، عوامل سازمانی، عوامل اجتماعی، ویژگی های فردی، ویژگی های سازمانی، ویژگی های اجتماعی، شرایط فردی، شرایط سازمانی، شرایط اجتماعی، محدودیت ها، شرایط محیطی، توسعه فردی، توسعه سازمانی، پیامدهای فردی و پیامدهای سازمانی) و 62 مقوله فرعی منجر شده است که در راستای ساختار پارادایم در بخش های شرایط علی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدها در مدل قرار گرفته است. تأیید دسته بندی شاخص های این مدل پیشنهادی با استفاده از نظریه Q و تحلیل عاملی و تأیید رویکرد کیفی آن با تکنیک زاویه بندی یا مثلث سازی، منجر شده است که نتایج آن از تأییدات بیشتری برخوردار باشد.