جاذبه های فرهنگی خلاق

گردشگری در حال طی کردن مسیر جدیدی است و رویکرد جدیدی در گردشگری در حال شکل گیری است که این مفهوم را می توان گردشگری تجربه محور نامید. گردشگری تجربه محور مفهوم جدیدی از گردشگری است که بیانگر تمایلات و نگرش جدید گردشگران از مفهوم سفر و گردشگری است. بدین جهت پژوهش حاضر به دنبال دستیابی به اهداف ذیل است: شناسایی مؤلفه ها و معیارهای تبیین کننده گردشگری تجربه محور در جاذبه های فرهنگی خلاق و به دنبال آن ارائه الگوی مناسب گردشگری تجربه محور در جاذبه های فرهنگی خلاق است. لذا با مصاحبه از 16 نفر از تهران شناس و کارشناس 12 جاذبه به عنوان جاذبه های فرهنگی خلاق منطقه موردمطالعه شناسایی شدند. در ادامه با روش انتخاب نمونه قضاوتی و گلوله برفی، 20 نفر از کارشناسان حوزه موردمطالعه پژوهش، مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. در قالب روش کیفی تحلیل محتوا با رویکرد استقرایی و به کمک نرم افزار MaxQda21 داده های پژوهش کدگذاری شد. بعد از هر مصاحبه فرایند کدگذاری انجام شده و با کدگذاری سه مرحله ای الگوی پژوهش ترسیم شد. یافته ها حاکی از آن است که 10 مؤلفه یا مقوله اصلی که عبارت اند از، تصویر ذهنی قبل از بازدید، ویژگی های فردی، انتظارات و انگیزه، تجربه خلاق، سیر تجارب به یادماندنی، محیط و اتمسفر تجارب، رضایتمندی، وفاداری و خاطرات ماندگار، اساسی ترین مؤلفه ها شناسایی شده در شکل گیری الگوی گردشگری تجربه محور در جاذبه های فرهنگی خلاق هستند.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به دنبال شناسایی و اولویت بندی معیارهای مؤثر گردشگری تجربه محور در جاذبه های فرهنگی خلاق است.روش شناسی: پژوهش حاضر در زمره پژوهش های آمیخته قرار دارد. جامعه آماری را کارشناسان آگاه به منطقه مورد مطالعه و موضوع پژوهش تشکیل داده اند. به منظور شناسایی معیاری گردشگری تجربه محور برای جاذبه های فرهنگی خلاق از روش کیفی تحلیل محتوای استقرایی با مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان استفاده شد. پس ازآن، جهت اولویت بندی و تعیین اهمیت معیارهای شناسایی شده از تکنیک تحلیل ساختار  بهره گرفته شد. لذا معیارهای شناسایی شده در اختیار 20 کارشناس آگاه به منطقه مورد مطالعه و موضوع پژوهش قرار داده شد و در قالب روش دلفی به صورت ماتریسی مورد امتیازدهی قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش حاضر حاکی از شناسایی 17 معیار مؤثر گردشگری تجربه محور در جاذبه های فرهنگی خلاق است. بر اساس یافته های تحقیق، معیارهای پژوهش ازلحاظ میزان اثرگذاری در چهار موقعیت: تعیین کننده، دووجهی، هدف و نتیجه قرار گرفته اند.نتیجه گیری: در این راستا معیارهای مبلمان و طراحی فیزیکی، دسترسی، انگیزه، انتظارات، مهمان نوازی، تصویر و ویژگی های فردی، تأثیرگذارترین معیارهای گردشگری تجربه محور در جاذبه های فرهنگی خلاق تهران می باشند. این نتایج را می توان با راه اندازی سامانه ثبت جاذبه های فرهنگی خلاق عملیاتی کرد. همچنین با اعطای گواهی نامه های خلاق به جاذبه های مطرح، آن ها را رتبه بندی و زمینه را برای پیشرفت و توسعه شان فراهم کرد.نوآوری و اصالت: پژوهش حاضر به توسعه مفهوم گردشگری تجربه محور و جاذبه های فرهنگی خلاق کمک می کند. همچنین نتایج پژوهش حاضر زمینه را برای توسعه عملیاتی جاذبه های فرهنگی خلاق فراهم می کند.