اصلاحات آموزش وپرورش

همه گیری جهانی کُوید 19 نظام آموزش وپرورش را با دشواری ها و فرصت های بی سابقه ای روبه رو کرده است. ویژگی برجسته این همه گیری ایجاد شرایط پیش بینی ناپذیر، نامتعین و نبود قطعیت در تمام پدیده های جهان هستی است که به باور بسیاری از صاحب نظران نویدبخش ﺣﯿﺎت ﺟﺪﯾﺪ ﯾﺎ ﻧﻈﻢ ﺑﺮﺗﺮ در همه ابعاد زندگی ازجمله آموزش وپرورش است. دست یافتن به این حیات جدید یا نظم برتر در گرو تأمل، اصلاح و حتی تحول نظام آموزش وپرورش است. این امر بازآرایی و بازاندیشی تازه ای از مبانی فلسفی را طلب می کند. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف مطالعه دو رویکرد و شیوه تفکر ریزوماتیک دلوز و کوانتومی زوهر به منظور شناسایی دلالت های تربیتی آن ها برای ابعاد پنج گانه اصلاحات تربیتی آیزنر و با روش تحلیل مفهومی و استنتاجی انجام شد. با توجه به تمرکز هر دو رویکرد فلسفی بر نامتعینی و پذیرش تفاوت ها و دگرگونی های مداوم و بر اساس یافته های پژوهش، ازطریق اندیشه های ریزوماتیک و کوانتومی می توان به طرح پرسش های اصیل پرداخت و راهکارهایی برای سازگاری با تغییرات مداوم در حوزه آموزش وپرورش ارائه داد. در این مطالعه، با تحلیل عناصر مهم این دو رویکردِ فلسفی، دلالت های تربیتی قابل تأملی در ابعاد گوناگون هدف، ساختار، برنامه درسی، شیوه های آموزش و ارزشیابی (سنجش) استنتاج شد. 

سیستم آموزشی لهستان پس از استقلال از نظام کمونیستی در سال 1989، دستخوش تغییرات اساسی از جمله تغییر در ساختار مدرسه، برنامه های درسی، تربیت معلمان و همچنین توسعه حرفه ای معلمان بوده است. این کشور، از سال 1990 تاکنون، چهار بار قانون استانداردهای آموزش معلمان خود را اصلاح کرده که آخرین مرتبه آن در سال 2019 بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی سیاست های آموزش معلمان در لهستان است که پس از پیوستن به اتحادیه اروپا در سال 2004، اصلاحات زیادی را در نظام آموزشی خود انجام داده است. در این پژوهش، خط مشی های این کشور در تربیت معلمان، شرایط پذیرش دانشجو در مؤسسات تربیت معلم، دوره های تحصیلی موردنیاز، چگونگی برگزاری دوره های کارورزی و تدریس عملی، جذب و به کارگیری معلمان و توسعه حرفه ای معلمان بررسی شده است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و داده های پژوهش با رویکرد تحلیل توصیفی برحسب معیارهای تعیین شده مطابق با هدف پژوهش، گردآوری و تفسیر شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در طول دو دهه گذشته، کشور لهستان، تغییرات زیادی را در برنامه های آموزش معلمان خود ایجاد نموده است. این تغییرات شامل افزایش حقوق معلمان، اختصاص زمان بیشتر به آموزش معلمان پیش دبستانی، توسعه دوره های تربیت معلم و تحصیلات تکمیلی و توجه به مسائل مربوط به سیستم آموزشی بوده است. پداگوژی جایگاه مهمی در تربیت معلم لهستان دارد و برای کسب آمادگی حرفه ای، دانشجومعلمان موظف به گذراندن دوره های کارآموزی تحت نظارت و یا تدریس مستقل قبل از استخدام هستند؛ از جمله مهم ترین چالش های آموزش معلمان در لهستان کاهش تعداد دانش آموزان و میانگین سنی زیاد معلمان نسبت به سایر کشورهای اتحادیه اروپا است.