احیای قلبی - ریوی

مقدمه: اگر چه اخیراً بر آموزش عملیات احیای قلبی- ریوی پایه تأکید زیادی صورت می گیرد؛ اما بررسی های متعدد نشان داده اند که میزان ماندگاری دانش و مهارت انجام این عملیات بسیار اندک است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر برگزاری یک دوره کوتاه مدت بازآموزی بر میزان ماندگاری مهارت انجام احیای قلبی- ریوی در دانشجویان کارشناسی پرستاری بوده است. روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی تمامی دانشجویان کارشناسی پرستاری سال چهارم (48 نفر) دانشکده پرستاری و مامایی شیراز درآموزش اولیه برنامه آموزشی احیای قلبی- ریوی پایه شرکت کردند. سپس به طور تصادفی در داخل گروه های مطالعه قرار گرفتند. شش ماه بعد، برای گروه 1 یک برنامه آموزشی 2 ساعته ارائه شد و یکسال پس از آموزش اولیه دو گروه با اجرای عملیات بر روی مانکن احیا و با استفاده از برگه مشاهده ای تهیه شده بر اساس آخرین دستورالعمل استاندارد بازنگری شده انجمن قلب آمریکا سنجیده شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون t مستقل برای مقایسه دو گروه انجام گرفت. یافته ها: نتایج اختلاف معنی داری را در آزمون قبل و بلافاصله بعد از آموزش در دو گروه نشان نداد (t= -1.7 , p= 0/09) ؛ اما بین نمرات آزمون یکسال بعد در دو گروه تفاوت معنی داری مشاهده شد (t=8.5 , p= 0.00)، بدین معنی که گروه آزمایش که در دوره کوتاه مدت بازآموزی شش ماه بعد شرکت کرده بود در انجام پنج مهارت بررسی ایمنی صحنه، درخواست کمک، باز کردن راه هوایی به روش سرعقب- چانه بالا، عمق مؤثر فشردن قفسه سینه (5-4 سانتیمتر) و بالا و پایین رفتن قابل مشاهده قفسه سینه نمرات بالاتری کسب کرده بودند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه تأیید می کند که طراحی دوره های بازآموزی کوتاه مدت و کم هزینه در ماندگاری و تثبیت مهارت های اساسی احیا بسیار مؤثر واقع شده و باید مورد نظر قرار گیرند.

: براساس آمار رسمی کشور، ایست قلبی و حوادث، به ترتیب رتبه نخست و دوم عوامل منجر به فوت را در ایران شامل می شوند. انجام کمک های اولیه از طریق افراد آگاه حاضر در محل حادثه امکان بقای بیشتر و آسیب کمتر مصدومان را به همراه دارد. این مطالعه برای بررسی وضعیت کنونی آگاهی و نگرش پرسنل دانشگاه علوم پزشکی مازندران به عنوان بخشی از عموم جامعه در خصوص کمک های اولیه و احیای قلبی- ریوی صورت پذیرفت. روش ها: روش پژوهش در این مطالعه با توجه به نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی - پیمایشی است. جامعه پژوهش در این مطالعه شامل تمامی پرسنل غیرپزشکی در ستاد مرکزی و واحدهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی مازندران در شهر ساری است. با بهره گیری از فرمول کوکران 320 نفر انتخاب گردید. در این مطالعه از روش نمونه گیری لایه ای بهره گرفته شده است. ابزار اندازه گیری در این مطالعه پرسشنامه استاندارد شده بوده است. پرسشنامه در سه بخش اطلاعات دموگرافیک و نظرسنجی، ارزیابی نگرش، و ارزیابی دانش و آگاهی بوده است. برای بررسی روایی- محتوای صوری پرسشنامه از نظر متخصصان آموزش همگانی هلال احمر و اساتید دانشگاه نسبت به تعدیل و تصحیح آن، بهره گرفته شد. همچنین نتایج ضریب آلفای کرونباخ (سؤالات مربوط به دانش r=0/83 و سؤالات مربوط به نگرش r=0/88) نشان داد، سؤالات از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است. یافته ها: مقایسه میانگین امتیاز دانش جامعه نمونه در مورد کمک های اولیه در دو گروه دارای سابقه آموزش کمک های اولیه با افرادی که در این دوره ها شرکت ننموده بودند نشان داد، اختلاف معنی داری بین این دو گروه وجود دارد (05/0>P و 535/2=t)، اما این اختلاف در میانگین امتیاز نگرش جامعه نمونه در مورد کمک های اولیه در دو گروه دارای سابقه آموزش کمک های اولیه با افرادی که در این دوره ها شرکت ننموده بودند، مشاهده نگردید (05/0 نتیجه گیری: از آنجا که دانشگاه علوم پزشکی مازندران به عنوان یکی از سازمان های مسئول درحفظ و ارتقای سلامت جامعه و به عنوان دستگاه ناظر در این بخش محسوب می شود، می بایست بیش از پیش در ارتقای سطح دانش و آگاهی کارکنان خود گام بردارد. در همین خصوص و در راستای آموزش همگانی باید به افزایش پوشش آموزش کمک های اولیه در سطح کارکنان غیر درمانی دانشگاه از طریق مدل های آموزشی مناسب اقدام گردد و یکی ازمهم ترین اقدامات در این زمینه، حساس سازی مسئولان و پرسنل برای بذل توجه بیشتر به ترویج آموزش کمک های اولیه در سطح دانشگاه است.