سیر تحولی مدراس از نظر معماری در شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تاریخچه پیدایش مدارس درکشورهای مختلف متفاوت است. در ایران باستان آموزش وجود داشته است.همچنین در زمان هخامنشیان آموزش در خانواده،در جوار مراکز مذهبی و دربار صورت می گرفته است. در زمان ساسانیان آموزش درباریان وجود داشته و دانشگاه جندی شاپور در زمان اردشیر بابکان تاسیس شده است. ازآغاز قرن چهارم و در طول قرن پنجم هجری قمری، تحولاتی در تشکیلات آموزش و پرورش ایران به وجود آمد. بدین طریق که ساختمان های مساجد، از شکل ساده خود خارج شده و در آنها حوزه های درس و اتاقهایی برای سکونت طلاب علم بوجود آمدند و بتدریج در جوار مساجد، مدارس بوجود آمدند. حال چنین مشاهده می شود که تنها دغدغه حاضر، محدود در چهارچوب ساخت مدارس به شیوه دهه های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ با راهروهای باریک و یک سری اتاق بنام کلاس درس است، بدون هیچ گونه فضاهای آموزشی دیگر از قبیل فضاهای آزمایشگاهی، ورزشی، پژوهشی و فضایی برای گپ و گفت و گو که روند فعلی باعث عدم علاقه و انگیزه فرزندانمان به محیط های آموزشی و طبیعت به مقوله تحصیل علم در این فضاها شده است. میشل در کتاب مراقبه و تنبیه که در آن ساختار مدرسه ها را با بیان اینکه شبیه به زندان هستند، به طور ریشه ای نقد کرده و زیر سوال می برد. شاید این مورد برای ما هم آشنا و قابل طرح باشد؛ آن راهروها و کلاس هایی در طرفین، بسیار شبیه ندامتگاه یا زندان هستند، در حالی که ما قدیم در ایران مسجد- مدرسه ها را داشتیم که زندگی و تحصیل در آن ادغام بود و چقدر معماری صمیمی و سرزنده ای داشتند.