وبلاگ

جشنواره فرهنگی هنری امام رضا (ع) هر ساله با گستره بین المللی برگزار می شود و دارای بخش های متعددی است. بخش وبلاگ نویسی آن می تواند موضوع یک مطالعه ارتباط شناختی قرار گیرد. در این نوشتار با بهره گیری از روش اسنادی، ابتدا به نقد کلان جشنواره وبلاگ نویسی رضوی پرداخته شده و تراکم اطلاعاتی حاصل از ایجاد ده ها وبلاگ، به عنوان یک آسیب مطرح شده است. در ادامه و در بخش نقد خُرد، ضمن تحلیل و ارزیابی معیارهای سنجش ارائه شده، نشان داده می شود که مقوله پیام و شاخصه های زیرمجموعه آن، مورد کم توجهی متصدیان امر قرار گرفته است و نتیجه آن، اختصاص رتبه های برتر جشنواره به وبلاگ هایی است که از غنای محتوایی لازم برخوردار نیستند، امری که به فاصله گرفتن جوانان نخبه و صاحب اندیشه از چنین فضایی می انجامد. در ادامه با توجه به مؤلّفه های فرایند ارتباط، الگویی پیشنهادی برای سنجش علمی تر ارائه شده است.

این مقاله به تحلیل مسائل اجتماعی مطرح شده در وبلاگ های تحصیل کردگان ایلامی می پردازد و درصدد است که نخست، مهم ترین مسائل اجتماعی استان را که در وبلاگ های تحصیل کردگان استان طرح شده است، شناسایی کند و سپس نحوه بازنمایی و برساخت این مسائل را مطالعه کند. این تحقیق با رویکردی کیفی مطالب نگارش یافته مربوط به مسائل اجتماعی استان ایلام را در وبلاگ های ایلامی گردآوری و تحلیل کرده است. مطالب گردآوری شده با استفاده از نرم افزار Nvivo نسخه 8 مقوله بندی و تحلیل شده اند. اطلاعات تحقیق نشان می دهد که به ترتیب، مسائل اجتماعی 37 درصد، مسائل اقتصادی 5/25 درصد، مسائل فرهنگی 22 درصد و مسائل حوزه سیاسی 5/15 درصد مطالب را در وبلاگ های بررسی شده به خود اختصاص داده اند. اکثر وبلاگ نویسان به درستی بر چند نکته جامعه شناختی اشاره کرده اند: اول اینکه مسائل اجتماعی موصوف محصول ساختار معیوب جامعه اند؛ دوم اینکه مسائل اجتماعی گوناگون با هم مرتبط هستند و نیز بسیاری از این مسائل اجتماعی حل شدنی اند.

در این پژوهش، عکس هایی که زنان در وبلاگ های خود قرار داده اند با بهره گیری از نظریه نشانه شناسی سوسور تحلیل می شوند و نتیجه گرفته می شود که برای این که زنان خود را ابراز کنند و از خود بگویند تنها ابزار کافی نیست بلکه باید گفتار مخصوص به خود را داشته باشند، وگرنه به تریبونی برای مردان تبدیل خواهند شد. از طرف دیگر به نقش زبان در شکل گیری و تقویت انگاره ها و پیش طرح هایی که در مورد زنان و مردان وجود دارد، پرداخته می شود. نتیجه دیگری که این مطالعه به آن دست یافته، این است که تصور زنان از آینده خود مبهم است و زنان از امید و شادابی چندانی در زندگی خود برخوردار نیستند.

از سال 1380 که اولین وبلاگ فارسی خلق شد وبلاگ های زیادی پا به دنیای مجازی فارسی زبان گذاشتند که غالبا توسط ایرانیان نگاشته می شدند. اشتیاق ایرانیان به وبلاگ نویسی چنان بود که زبان فارسی در مقطعی از زمان، به چهارمین زبان وبلاگستان جهانی تبدیل شد. اما مشاهده ی وبلاگستان فارسی نشان می دهد که جمع قابل توجهی از وبلاگ نویسان بعد از مدتی وبلاگ نویسی را ترک و وبلاگ را به حال خود رها می کنند. این مقاله به مطالعه ی دلایل ترک وبلاگ نویسی با توجه به خصوصیات روان- جامعه شناختی وبلاگ نویسان و مشخصات اجتماعی-فرهنگی جامعه ی ایرانی خواهد پرداخت. در ابتدا با بهره گیری از نظریه های روانشناسی ارتباطات، روانشناسی اجتماعی و فلسفه ی اجتماعی (لیپیانسکی، مید، هونت و غیره) نشان خواهیم داد که وبلاگنویسان مورد مطالعه در این تحقیق در پی ارضای برخی نیازهای روانی- اجتماعی خویش، وبلاگنویسی را آغاز می کنند. سپس به تبیین این موضوع خواهیم پرداخت که چگونه عدم ارضا یا ارضای دیگرگونه ی این نیازها به رها کردن وبلاگ یا توسل به ابزارهای دیگر دنیای مجازی منجر خواهد شد. این تحقیق نشان می دهد که عوامل مختلف نظیر کنترل و فشار اجتماعی، فیلتر شدن وبلاگ و ظهور سایر ابزارهای ارتباطی اینترنتی نظیر شبکه های اجتماعی در رها کردن وبلاگ نقش بازی می کنند. برای مطالعه ی این موضوع از دو روش جمع آوری و تحلیل داده استفاده کردیم: تحلیل محتوای شش ماه از یادداشت های سی وبلاگ و کامنت های این یادداشت ها، و نیز مصاحبه نیمه هدایت شده با صاحبان این وبلاگ ها.

این مقاله نتیجه پژوهشی است که به مطالعه نقش انیمیشن ها در هویت جهانی دختران ایرانی در فضای مجازی پرداخته است. این مقاله، قصد دارد تا نقش انیمیشن ها را در شکل گیری هویت جهانی مخاطبان دختر و بازنمود آن را در فضای وبلاگ ها مورد مطالعه و بحث قرار دهد. این مطالعه از آن جهت اهمیت داردکه از یکسو کودکان و نوجوانان بسیاری در ایران وقت خود را صرف تماشای انیمیشن هایی می کنند که هر کدام منابعی جذاب و قدرتمند برای ساخت هویت آن ها محسوب می شوند. اغلب این انیمیشن ها توسط چند کشور و کمپانی خاص تولید شده اند و حاوی پیام هایی از فرهنگ کشورهای تولید کننده می باشند. از سویی دیگر، گسترش رسانه ها و به خصوص اینترنت و تغییراتی که در ارتباطات افراد ایجاد کرده بسترهایی را پیش روی همه و از جمله نوجوانان گشوده است که چالش هایی در بحث هویت را به دنبال دارد. چارچوب نظری این پژوهش برگرفته از نظریات «کاستلز»، «گیدنز»، «استوارت هال» در زمینه هویت و نظریات «ریتزر» در زمینه جهانی شدن فرهنگ می باشد که در پایان نتیجه گرفته ایم که شرایط جهانی شدن بر هویت خاطبین انیمیشن ها اثر می گذارد. برای آزمون این مدعا روش تحقیق در این پژوهش را مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی تنظیم کردیم. به منظور اجرای تحلیل محتوای کیفی 20 وبلاگ متعلق به دختران ایرانی سنین 10 تا 15 سال به طور تصادفی انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان می دهند که هویت جهانی دختران مورد مطالعه در این پژوهش به واسطه نظام فرهنگی ناشی از انیمیشن ها که آن ها را احاطه کرده شکل می گیرد و در فضای وبلاگ های شان بازنمایی می شود، زیرا ویژگی های فضای مجازی به آن ها این امکان را می دهد با گسترش شبکه های ارتباطی، خود را به عنوان عضوی از جامعه جهانی معرفی کنند و از الگوهای فرهنگ جهانی که بخشی از آن در قالب انیمیشن ها به آن ها ارائه می شود، پیروی کنند. هم چنین مطالعه وبلاگ های دختران مورد مطالعه نشان می دهد انیمیشن ها ابزاری برای یکسان سازی و همگونی فرهنگی در میان دختران مورد مطالعه محسوب می شوند و وبلاگ های آنها فضاهایی هستند که می توان در آن ها نمودهای یکپارچگی فرهنگی را مشاهده کرد.