رویکرد تاریخی - جامعه شناختی

هدف پژوهش حاضر ارائه فهمی عینی و جامعه شناختی از روند تکوین انسجام ملی در ایران با بهره گیری از مفاهیم جامعه شناختی دورکیم (همبستگی مکانیکی و ارگانیکی) و دیوید لاک وود (یکپارچگی اجتماعی و یکپارچگی سیستمی) است. مقاله حاضر، با بهره گیری از این مفاهیم سعی دارد نشان دهد که انسجام اجتماعی ملی نه یک امر طبیعی و از پیش موجود، بلکه امری صناعی است که در افق آینده ساخته می شود. در تجربه ی تاریخی شاهد روندهای اجتماعی و دولت سازی در حوزه انسجام ملی هستیم. این روند به صورت دیالکتیکی به توسعه ی انسجام ملی مدد رسانده است. برای گذار از این روند جدلی و ایجاد روابط با ثبات میان یکپارچگی اجتماعی و سیستمی، نیازمند واهم گرایی قواعد حاکم بر یکپارچگی اجتماعی و یکپارچگی سیستمی هستیم.