شهرسازی ایرانی- اسلامی

شهرسازی ایرانی- اسلامی به عنوان الگویی غنی از شهرسازی، با برخورداری از بنیان های فکری و فرهنگی ایرانی و اسلامی، امروزه با تأکید بر اصول دین مبین اسلام ازنظر مفهومی و تأکید بر ارزش های پایدار عرفان ایرانی ازنظر معنایی درصدد ساماندهی و بازآفرینی فضاهای شهری است. با پیشرفت سریع تکنولوژی و پیچیده تر شدن زندگی شهری، عدم توجه به روابط منطقی میان عناصر بصری و کاربردی در معماری و شهرسازی، منجر به بروز آشفتگی بصری، بی هویت شدن فضا، قطع ارتباط عاطفی انسان با فضا و مختل شدن ادراک او از فضا و نهایتا کاهش شاخص های سلامت روان و افزایش تنش های روانی، اضطراب و افسردگی می شود. این در حالی است که شناخت درست ویژگی های روحی و روانی انسان در گروه های سنی مختلف، جنیسیت و شرایط فیزیکی متفاوت و پاسخگویی صحیح به آنها و اهمیت دادن به بعد عاطفی وروانی محیط همزمان با توجه به بعد کاربردی آن، موجب ارتقاء کیفیت سلامت روانی شهروندان می گردد. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر نقش شهرداری در طراحی معماری سبز محیط های شهری با رویکرد ایرانی- اسلامی با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. نتیجه پژوهش نشان می دهد احیا و باز نمایی هویت اسلامی- ایرانی در معماری و منظر شهر، ترویج سبک زندگی ایرانی- اسلامی در میان شهروندان، هویت بخشی و زیباسازی سیما و منظر شهری، ترویج ساختار کالبدی – فضایی فرهنگ ایرانی- اسلامی و ارتقای سرمایه های فرهنگی و اجتماعی شهروندان از جمله برنامه های راهبردی است که شهرداری می تواند نقش اساسی داشته باشد.

امروزه با گسترش مسائل و مشکلات در کشورهای مختلف جهان و ناکارآمدی نظریه های وارداتی در برخی زمینه ها، ضرورت بکارگیری اندیشه های مرتبط با زمینه های فکری و اعتقادی را در علوم مختلف از جمله شهرسازی را دوچندان می کند، بهره گیری از مبانی نظری و اصول معماری و شهرسازی اسلامی و در این راستا مطالعه ی آثار و اندیشه متفکرین مسلمان می تواند موثر باشد، هدف این پژوهش بررسی اندیشه سهروردی در ابعاد مختلف شهر و در نهایت ترسیم شهر مطلوب اسلامی از دیدگاه این اندیشمند مسلمان می باشد، پژوهش حاضر در هدف بنیادی می باشد و روش تحقیق آن تلفیقی از روش های «تحلیل متن و محتوا»، «تحلیل علّی و فرا تحلیل» دربرخی بخش ها و روش «اکتشافی» و «قیاسی - توصیفی» بوده و از منابع و اسناد کتابخانه ای در جمع آوری اطلاعات مورد نظر بهره برده شده است، یافته های پژوهش حاکی از آن است که مهمترین ساحت شهر که شهر مطلوب در آنجا تحقق می یابد، ساحت فکری وجهان بینی انسان در شهر می باشد که در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی شهر نمودار می گردد، کالبد شهر از آن منظر اهمیت می یابد که در اعتلای دو وجه دیگر نقش مؤثری داشته باشد.