دانیل گلمن

نوشتار حاضر با رویکرد علمی / قرآنی به روش نظری، هوش هیجانی را از نگاه دانیل گلمن روان شناس آمریکایی و قرآن کریم بررسی کرده و برای غنای بیشتر بحث، نخست به معادل یابی هوش در قرآن و ادبیات عرب پرداخته؛ سپس به روش تطبیقی تحلیلی، مؤلفه هایی که گلمن برای هوش هیجانی مطرح کرده با استناد به آیات کریمه به صورت مفصل بررسی کرده است. نتیجه به دست آمده نشانگر آن است که نگاه قرآن در بیان مؤلفه ها، به سعادت دنیوی، اخروی، فردی و اجتماعی توأمان است؛ درحالی که گلمن به انسان نگاهی فردگرایانه دارد و نیز رویکرد قرآنی، ناظر به تمام ابعاد شخصیتی انسان به صورت جامع است و انسان را خلیفه خدا می داند؛ درحالی که در نگاه مادی گلمن، انسان موجودی دنیوی و لذت مدار است، و چون قرآن قرن ها قبل از آنکه علم روان شناسی شکل بگیرد با بیان مؤلفه های متعالی راه رستگاری را برای انسان ها ترسیم کرده، که این خود یکی از موارد اعجاز علمی قرآن است.

هدف: این پژوهش با هدف واکاوی مدل تربیتی حماسی با رویکرد دینی در مولفه های هوش هیجانی و هوش اخلاقی در روان شناسی انجام شد.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی، کیفی است که با استفاده از تکنیک نظریه پایه ور انجام شده است جامعه؛ نمونه آماری به روش نمونه گیری هدفمند از میان مجموعه کتب موجود کتاب حماسه حسینی انتخاب شده است و مفاهیم مرتبط با هوش اخلاق و هوش هیجانی از کتاب استخراج شده  و  محتوای آن در سه مرحله کد گذاری شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشانگر سازگاری و نقش مکملی مؤلفه های تربیت حماسی و مؤلفه های هوش هیجانی از دیدگاه "دانیل گلمن" و هوش اخلاقی از منظر "میکله بوربا" بود،  به نحوی که با وجود این بررسی ضمانت اجرایی تری برای تحقق دو مورد هوش اشاره شده در زندگی فردی و به ویژه زندگی اجتماعی بوجود خواهد آمد.نتیجه: نتیجه حاکی از آن است که در جای جای بررسی ابعاد هوش هیجانی و هوش اخلاقی، تربیت حماسی نقش آفرین است و می تواند عامل عینیت بخشی، تسهیل کنندگی و تکمیلی کنندگی برای هوش هیجانی و هوش اخلاقی در زندگی باشد. با وجود این همخوانی و تلاقی مفهومی بین تربیت حماسی، هوش هیجانی و تربیت حماسی، هوش اخلاقی می توان به کاربردی بودن مدل تربیت حماسی در علوم گوناگون از جمله تعلیم و تربیت، روان شناسی و جامعه شناسی صحه گذاشت.