مراحل صدور فعل

بحث از اخلاق و نهادینه کردن آن در جامعه همواره از دغدغه های اندیشمندان در حوزه اخلاق و تربیت بوده است؛ ازاین رو، تحتِ گرایشی جدید با عنوان تربیت اخلاقی، در مقام پاسخ به این دغدغه برآمدند. سؤال اصلی در پژوهش حاضر این است که از نگاه ملاصدرا، به عنوان یکی از فیلسوفان اسلامی برجسته، چه روش هایی در تربیت اخلاقی جاری می شود. این پرسش را می توان به گونه های مختلفی پاسخ داد، اما در این مقاله، براساس «مراحل صدور کنش های اختیاری»، به این پرسش پاسخ داده می شود. البته ملاصدرا تعابیر مختلفی در مراحل صدور فعل انسان دارد ولی آنچه مشهور است، تبیینی شش مرحله ای است که طبق آن مراحل صدور فعل عبارت اند از: «تصور فعل»، «تصدیق به فایده»، «شوق»، «شوق مؤکد»، «اراده» و درنهایت «قوه محرکه». این تحقیق با روشی تحلیلی سعی دارد با توجه به عبارات ملاصدرا، روش های تربیت اخلاقی را ذیل هرکدام از مراحل صدور فعل بیان کند و در پایان هم به تحلیل و بررسی نگاه صدرا و بیان نقاط قوت و ضعف آن بپردازد.