آفرینش زبانی قرآن در واژه «التَّهلُکَه» و رابطه آن با معنای «انفاق»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سراج منیر سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۶
97 - 124
حوزه های تخصصی:
واژه «التَّهلُکَه» بر وزن «التَّفعُلَه» از نظر صرفی واژهای خاص است و هیچ کلمه دیگری در زبان عربی با این وزن وجود ندارد. موضوع آیه 195 سوره بقره که این واژه در آن به کار رفته، انفاق است. آیه ضمن امر به انفاق از گرفتار شدن به تهلکه باز میدارد. تفسیرهایی متفاوت و گاه متناقض ذیل این آیه بیان شدهاست که از جمله مهم-ترین آنها امتناع از به هلاکت انداختن خود در اسراف یا امساک انفاق است. با توجه به وابستگی معنای این واژه با انفاق در آیه مذکور، برای شناخت حدود انفاق باید معنای دقیق تهلکه را دریافت، و اینکه چه ارتباطی میان هلاکت و انفاق وجود دارد؟ همین امر بیانگر اهمیت شناخت معنای تهلکه است. نتایج حاصل از بررسی ریشه واژه در قرآن، به روش تحلیلی- توصیفی و با رویکرد شناختی حاکی از آن است که معنای ریشه «ه ل. ک.» نوع خاصی از نابودی را میرساند به ویژه که کلمه با این ساختار صرفی نادر به کار رفتهاست. از طرفی با تحلیل شناختی آیه، معنای دوم آیه یعنی خودداری از به هلاکت افکندن خود با امساکِ در انفاق تأیید میشود. با درک این معنا، این حقیقت به دست میآید که انفاق رهاییبخش انسان از هلاکت است؛ خواه انفاق مال و دارایی باشد و یا انفاق عزیزترین ثروت انسان؛ یعنی جان و عمر که با بذل آن در راه خداوند، جاودانگی حاصل میآید.