تفسیر أضواء البیان

"سیاق" از مهم ترین قرائن عقلائی فهم کلام و دستیابی به مراد گوینده محسوب می شود. در روش تفسیر قرآن به قرآن نیز توجه به "سیاق" آیه/آیات در کنار "بهره گیری از سایر آیات مرتبط با آیه مورد بحث" به عنوان قرینه ای برای تعیین مراد وحی مورد استناد قرار می گیرد. در عصر حاضر، کتاب "أضواء البیان فی ایضاح القرآن بالقرآن" تألیف محمدالأمین الشنقیطی از جمله تفاسیر مهم اهل سنت است که با روش تفسیری قرآن به قرآن نگاشته شده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی درصدد دستیابی به فهم جایگاه "سیاق" در این تفسیر و در نزد مؤلف آن برآمده است که در نتیجه مطالعه پنج جزء قرآن کریم مشخص شد هر چند "سیاق" نقش نسبتا مؤثری را در مواردی از جمله بیان معنا و مراد از مفردات آیه، تبیین معنای کلی آیه، ارزیابی اقوال مفسران، بیان تقدیر و محذوف و... در این تفسیر ایفا کرده است؛ اما در مواردی نیز "سیاق" به عنوان قرینه ای نزدیک و درونی در ترجیح معنا نادیده انگاشته شده است. در این موارد مفسر ابتداء معانی ای را که عمدتا برگرفته از آیات هم مضمون در سوره های دیگر است، مورد توجه قرار می دهد و گاهی نیز معنای سیاقی آیه را جزء یکی از وجوه معانی ذکر می کند. این مطلب می رساند که از میان دو قرینه مؤثر فوق الذکر در کشف معنای آیه در روش تفسیر قرآن به قرآن، "استناد به سایر آیات"، نسبت به قرینه "سیاق" در این تفسیر اولویت داشته و ارجح است