دومارتن

این تحقیق به منظور پیش بینی مقادیر بارش و دما و تعیین اقلیم آینده با کاربرد مدل های گردش عمومی جو و شبیه سازی اقلیمی در دوره های 2099-2070 و 2049-2020 در ایستگاه های سینوپتیکی بابلسر، گرگان، رامسر، رشت، قزوین، تهران و زنجان انجام گردید. به منظور تهیه سناریو های اقلیمی در آینده از خروجی های مدل گردش عمومی HadCM3 تحت سناریوی انتشار A2 و B2 و روش ریزمقیاس نمایی آماری و به کارگیری مدل SDSM استفاده گردید و در ادامه با استفاده از روش دومارتن اقلیم آینده تعیین گردید. نتایج حاصل از پیش بینی پارامترهای اقلیمی نشان داد شبیه سازی پارامترهای اقلیمی توسط مدل با دقت بالایی انجام گرفته است. در همه ایستگاه های مورد مطالعه بارش در دوره 2049-2020 در مقایسه با دوره مشاهداتی 2008-1979 دارای یک روند افزایشی می باشد و در دوره 2099-2070 نسبت به دوره مشاهداتی(2008-1979) بارش افزایش یافته است ولی نسبت به دوره 2049-2020 دارای یک روند کاهشی می باشد. درجه حرارت حداکثر، حداقل و میانگین در دوره های 2099-2070 و 2049-2020 نسبت به دوره مشاهداتی 2008-1979 افزایش خواهد یافت. نتایج حاصل از تعیین اقلیم به روش دومارتن نشان داد که اقلیم در ایستگاه-های بابلسر، قزوین، رامسر و رشت نسبت به اقلیم مشاهداتی 2008-1979 در دوره های آتی تغییری نخواهد کرد. ولی در ایستگاه گرگان در دوره 2099-2070 تحت سناریو A2 اقلیم از مدیترانه ای به نیمه خشک تغییر خواهد کرد. در ایستگاه تهران در دوره 2049-2020 تحت سناریوA2 اقلیم از نیمه خشک به خشک تغییر خواهد کرد. در ایستگاه زنجان در دوره 2049-2020 تحت سناریو A2 اقلیم از نیمه خشک به مدیترانه ای و در دوره 2099-2070 از اقلیم مدیترانه ای دوباره به اقلیم نیمه خشک تغییر خواهد کرد.

اقلیم، شرایط پیچیده و خلاصه ای از وضع جوی منطقه ای است که به طور مشخصی در ارتباط با عرض جغرافیایی و سایر عوامل جغرافیایی است تغییر اقلیم یکی از معضلات کنونی جامعه بشری است و تهدید و بلایی برای سیاره زمین به شمار می آید. از این رو در پژوهش بررسی روند تغییرات بارندگی و دمای کرمانشاه در بازه ی زمانی 30 ساله (1370 تا 1399) از سازمان هواشناسی کشور با استفاده از روش های طبقه بندی اقلیمی دومارتن، آمبروترمیک و آمبرژه انجام گرفته است. داده های هواشناسی به بازه های 10 ساله و یک بازه ی 30 ساله تفکیک شدند. نتایج نشان داد که متوسط بارندگی کرمانشاه در بلند مدت و در طول سه دهه تغیرات فروانی داشته و بیشتر متوسط بارندگی ها کمتر از میزان استاندارد بوده اما در بعضی سال ها بارندگی بیشتر از میزان استاندارد است همچنین متوسط دما در طول این سه دهه روند افزابشی را نشان می دهد که نشان از افزایش دما کرمانشاه همزمان با تغییرات اقلیمی و افزایش دمای در زمین است. بررسی تغییرات اقلیمی با روش دومارتن در طول سه دهه تغییرات چندانی نشان نمی دهد و کرمانشاه در اقلیم نیمه خشک قرار دارد در مورد آمبرژه نیز اقلیم نیمه خشک سرد بدست آمد که در بازه زمانی مورد نظر بدون تغییر بود اما در مورد نمودار آمبروترمیک در دهه 70 شمسی (1370-1379) خرداد تا مهر دما بر بارش افزونی دارد اما در دو دهه 80 شمسی (1380-1389) و 90 شمسی (1390-1399) شمسی ماه خشک سال از اردیبهشت شروع و به مهر ختم می شود. که ناشی از تأثیر افزایش دما بر اقلیم کرمانشاه است.

کشور ایران در آسیای غربی قرار دارد و دومین کشور بزرگ خاورمیانه است. این پژوهش از نوع تحلیلی بوده ازلحاظ هدف کاربردی است. در این پژوهش با استفاده از داده های ماهواره های TRMM داده های بارش به صورت یک روز از یک ماه برحسب میلی متر بر ساعت است از سایت Ges disc ناسا و داده های دما به صورت میانگین سالانه از سایت Giovanni ناسا برحسب سانتی گراد از ماهواره MERRA دریافت گردیده است، داده ها متعلق به سال های 1998، 2005، 2012، 2019 می باشند. در این پژوهش از روش دومارتن به وسیله ی سنجش ازدور و نرم افزار ArcGis10.8 جهت بررسی وضعیت اقلیمی در طی سال های مذکور مورداستفاده قرارگرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد وضعیت اقلیمی کشور ایران به صورت خشک و نیمه خشک و در بهترین سال 2019 مدیترانه ای بوده است.