مشکلات سیستمی

این مقاله با هدف مروری بر تعاریف، ویژگی ها و اجزای سیستم نوآوری فناورانه، به منزله یکی از رویکردهای تحلیل گذار فناورانه و همچنین یکی از رویکردهای تکاملی نوآوری، نوشته شده است. در بخش اول جایگاه این رویکرد در مکاتب توسعه اقتصادی تبیین شده، سپس به ارائه تعاریف و اجزای سیستم نوآوری فناورانه شامل کارکردها، اجزای ساختاری و عوامل زمینه ای پرداخته شده است. در این حوزه، بر اساس پراستنادترین مقالات، چهار جزء ساختاری، هفت کارکرد و چهار عامل زمینه ای برای سیستم نوآوری فناورانه شرح داده شده است. پس از توضیح ارکان، روش های تحلیل سیستم نوآوری فناورانه شامل پنج روش تحلیل خروجی، تحلیل ساختاری، تحلیل کارکردها، تحلیل دینامیک بین کارکردی و نیز تحلیل توأمان ساختاری - کارکردی ارائه شده است. در پایان نیز، بر اساس مطالعات مختلف، مشکلات و موانع توسعه سیستم نوآوری فناورانه مرور شده است.

روزافزون بودن سهم گاز طبیعی در سبد منابع تمین انرژی و نیز جایگاه ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گاز جهان اهمیت مدیریت تولید و مصرف گاز را امری بدیهی میسازد و در این زمینه فناوری ذخیرهسازی زیرزمینی گاز به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت منابع گازی میتواند نقش مهمی در آینده صنعت گاز کشور ایفا کند این در حالی است که روند رشد دستیابی به فناوریهای این حوزه در سالهای اخیر متوقف شده است به منظور تحلیل و برنامهریزی روند توسعه این فناوری نخستین گام ریشهیابی و تحلیل مشکلات و موانع موجود در این مسیر است این مقاله تلاش کرده با استفاده از رویکرد نظام نوآوری فناورانه چارچوبی برای تحلیل مشکلات و موانع منجر به توقف فرآیند توسعه فناوری مذکور در کشور ارائه دهد همچنین نقش مشکلات برونسیستمی و زمینهای در این خصوص مورد بررسی قرار گرفته و رابطه بین مشکلات زمینهای ساختاری و کارکردی نظام نوآوری فناورانه ذخیرهسازی زیرزمینی گاز از طریق مدلسازی معادلات ساختاری تحلیل شده است یافتهها مید آن است که عوامل زمینهای از طریق اثرگذاری بر ساختار نظام نوآوری فناورانه به طور مستقیم و غیرمستقیم نقشی مهم و اثرگذار بر مشکلات کارکردی موجود در نظام پیرامون این فناوری دارند تا جایی که شدت اثر این عوامل در بروز مشکلات موجود حتی از شدت اثر عوامل ساختاری داخل خود نظام نوآوری مذکور هم بیشتر است