حسابداران حرفه ای

در این مقاله به بررسی ارتباط آیین رفتار حرفه ای حسابرسان با قرآن پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. منابع پژوهش را قرآن، تفسیر نور و کتب معتبر و مقالات روایی تشکیل داده اند یافته های تحقیق حاکی از آن است که با مطالعه ی دقیق آیات قرآن، ارتباط معنی داری بین دانش حسابداری و مفاهیم حسابرسی و ویژگی های آنان و آیه های این کتاب آسمانی وجود دارد و مشخص می گردد که چه اندازه بین گفته های دینی و مفاهیم به کار رفته در حسابداری و حسابرسی هم خوانی وجود دارد و به طور صریح به مفاهیمی از قبیل استقلال رای، صلاحیت و مراقبت حرفه ای، رازداری، درستکاری و بی طرفی و غیره که از مفاهیم اصلی حسابرسی هستند، اشاره شده است و نشان می دهد که اسلام، آیین رفتار حرفه ای حسابرسان را در شکل پیشرفته امروزی آن مورد تایید قرار می دهد.

لزوم توجه به اخلاق در حرفه حسابداری و حسابرسی امری حیاتی برای جامعه است؛ به طوری که رعایت رفتار و معیارهای اخلاقی می تواند به عنوان هسته علت وجودی حرفه باشد و درصورتی که به ویژگی های شخصیتی مرتبط بااخلاق توجه نشود، حرفه با شکست اخلاقی و نهایتاً عواقب اقتصادی قابل توجهی مواجه می گردد. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ویژگی های شخصیتی و رفتاری بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی حسابداران حرفه ای است. در این پژوهش از 226 حسابرس ارشد (داخلی و مستقل) و مدیر ارشد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به روش نمونه گیری هدفمند پرسشنامه اخذ شد و اطلاعات حاصل از آن با استفاده از رگرسیون مقطعی بررسی شد. یافته های پژوهش نشان داد که از ویژگی های شخصیتی وضعیت اقتصادی، آموزش وپرورش، آرمان گرایی اخلاقی تأثیر مثبت و معنادار و نسبیت گرایی اخلاقی تأثیر منفی و معناداری بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی دارند. لذا، فرضیه اصلی اول پژوهش مبنی بر تأثیر ویژگی های شخصیتی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تأیید شد. همچنین، نتایج بررسی فرضیه اصلی دوم حاکی از آن بود ویژگی های رفتاری نیز بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تاثیر مثبت معناداری دارند و فرضیه دوم نیز تأیید شد. در نهایت، مشخص شد از ویژگی های جمعیت شناختی وضعیت اقتصادی، آموزش وپرورش و سن بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تأثیر مثبت و معنادار و جنسیت بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تأثیر منفی و معنادار دارد. نتایج این پژوهش می تواند، به توسعه و بسط مبانی نظری در حوزه رفتار اخلاقی در حسابداران و افزایش سطح آگاهی و توسعه اخلاقی آن ها کمک کند.