شرق جهان اسلام

دیوان سالاری و اوضاع فرهنگی اجتماعی، شاخصه نوع تمدن و فرهنگ حاکم بر حکومت است. برای بررسی نظام حاکم و نیز تمدن و فرهنگ یک ملت، بررسی نظام دیوان سالاری و نیز اوضاع فرهنگی و اجتماعی آن بسیار مهم است. در قرون نخستین شرق جهان اسلام، ایران پهناور بوده است و این سرزمین کهن از دیر باز شاهد تمدن بزرگ ایرانی بوده است و بعد از اسلام نیز با تلفیق تمدن کهن ایران و آموزه های اسلام شاهد بالندگی فرهنگ و تمدن ایران هستیم. ایران در قرن پنجم هجری شاهد دو سلسله حکومت بزرگ غزنویان و سلجوقیان بود. برای بررسی فرهنگ و تمدن این دو حکومت و نظام، شناخت نظام دیوان سالاری بسیار حایز اهمیت می باشد.