جی.آی.اس

معمولاً   به   دست   آوردن   مقادیر   محیطی   قابل   اعتماد   در   محدوده   های   جغرافیایی   وسیع، پر هزینه   و   دشوار   است، بنابر این   توانایی       پیش   بینی   مقادیر   نامعلوم   یا   به   عبارت   بهتر   بهره گیری   از   روش   های   درون   یابی   مهم   است . از   طرفی ضریب   دید   به   آسمان   SVF ) ) ، به   عنوان   یکی   از   شاخص های   توصیف   هندسه   شهری  به   دلیل   کاربرد   در اقلیم   شهری   و   سهیم   بودن   در   داده های   مکانی – فضایی   و   وجود   تکنیک   های   در   دسترس، به   یکی   از   مهم ترین   پیش بینی   کننده   های   UHI   تبدیل   شده     است . از این   رو   اندازه   گیری و   تخمین   دقیق   مقادیر   این   شاخص   در   محدوده   های   شهری   بسیار   حائز   اهمیت   است. با توجه   به   اینکه   روش ها   و   مدل های   متفاوتی   برای   درون   یابی   داده   های   نقطه   ای   معرفی   شده   است   و   از   طرفی   تاکنون   روش   مشخصی   برای   تخمین   این   شاخص   ارائه   نگردیده؛ این   پژوهش   مقایسه   ای   تجربی   در   بین   مدل   های   درون   یابی   را   با   تأکید   بر   کریجینگ   بیضی   تجربی ( EBK )   انجام   داده     است. این   مقایسه   به   دلیل   اینکه   EBK ، دشوار ترین   جنبه   های   ساخت   یک   مدل   کریجینگ   را   خودکار سازی   کرده، مورد   توجه   است . ا ین   در   حالی   است   که   در   دیگر   روش ها، پارامترها   به   طور   دستی   برای   دریافت   نتایج   دقیق   تنظیم     می شوند . این   پژوهش   از   حیث   هدف، نوعی   پژوهش   کاربردی  بوده   و   فنون   تحلیل   داده   ها   کمی   است . محدوده     مورد   مطالعه   این   پژوهش   منطقه   شش   شهرداری   شیراز   است . با توجه   به   تعدد   روش ها   و   تکنیک   های   درون   یابی   و   همچنین   توابع   کرنل   و   توابع   برازش   بر   مدل ها، در   حدود   138 سناریوی   درون   یابی   اجرا   شد . همچنین   از   چهار   شاخصِ، جذر متوسط   مربع RMS ) ) ، میا نگین  استاندارد   شده MS ) ) ، جذر   متوسط   مربع   استاندارد   شده ( RMSS )    و خطا ی   استاندارد   میانگین ( ASE )   ، برا ی   ارزیابی   بین   مدل   ها   استفاده   شده   است . داده   های   ورودی   ( نمونه ) شامل 6157 نقطه   است   که   به فواصل   30 متری   در   محدوده   مورد   مطالعه   اندازه   گیری   شده   است . این   نقاط   بر   مبنای   روش   نرم   افزاری   محاسبه SVF   و با استفاده   از   مدل   GIS پایه، در   نرم   افزار   ArcGIS10.6 تهیه   شده   اند . نتا یج  پژوهش  حاکی  از  برتری  روش  کریجینگ   بیضی   تجربی ( EBK )   نسبت   به   سا یر  روش ها  است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر مکان یابی کتابخانه های عمومی منطقه 3 با  استفاده از جی.آی.اس. (سیستم اطلاعات جغرافیایی) است که مکان هایی جهت احداث کتابخانه های جدید در این منطقه پیشنهاد می شود؛ همچنین وضعیت کتابخانه های عمومی این منطقه بر اساس معیارهای مرکزیت، سازگاری و ناسازگاری سنجیده شده است.   روش پژوهش: در این پژوهش پس از جمع آوری دادها، نقشه های مورد نظر با توجه به نیاز پژوهش و بر اساس داده های موجود و با استفاده از قابلیت های نرم افزار جی.آی.اس. و اِکسپرت چویس تهیه شدند؛ پس از مشخص شدن معیارهای مکان یابی و طبقه بندی نقشه ها به کلاس های متفاوت، بر اساس نحوه تأثیر پارامترها و میزان اهمیت هر یک از آنها برای تهیه نقشه نهایی به هریک از آنها وزنی داده شد. در ادامه با همپوشانی لایه های تهیه شده وضعیت کتابخانه های موجود بررسی و در نقشه نهایی نیز مناطق مناسبی برای احداث کتابخانه های جدید پیشنهاد شد. یافته ها: تایج پژوهش نشان داد کتابخانه های عمومی منطقه 3 با مؤلفه های مرکزیت وسازگاری تناسب نسبتاً بالایی دارند اما با معیارهای مربوط به ناسازگاری در وضعیت مناسبی قرار ندارند. با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده موقعیت های مناسب تری برای احداث کتابخانه در این  منطقه وجود دارد که در نقشه نهایی این نقاط با رنگ سبز نشان داده شده اند. نتیجه گیری: اصالت و تازگی این پژوهش از آن جهت است که تاکنون پژوهشی در این خصوص و به ویژه جی.آی.اس. در منطقه 3 تهران انجام نشده است.