خودکارآمد پنداری والدین

زمینه: بروز مکرر مشکلات رفتاری کودکان، می تواند بر تحول کودک تأثیر منفی داشته یا در بلندمدت تسهیل کننده رفتارهای ضد اجتماعی و ارتکاب جرم باشد، امّا مسأله این است که آیا این رفتارها می تواند متأثر از مهارگری شرایط محیطی کودک، توسط مراقبین، باشد؟ هدف: هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی کارگاه آموزشی تربیت کودک اندیشمند بر خودکارآمدپنداری والدین و مشکلات رفتاری کودکان بود. این آموزش مبتنی بر رویکرد حل مسأله به شیوه بین فردی است. روش: روش این پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون تک گروهی انجام شده است. یک نمونه 64 نفره (43 مادر و 21 پدر) از والدین دارای کودک پیش دبستانی و دبستانی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جلسات کارگاه، هفته ای یک بار در 9 جلسه 2 ساعته برگزار گردید. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه مشکلات رفتاری (آیبرگ، 1978) و پرسشنامه خودکارآمد پنداری والدگری (دومکا و همکاران، 1996). یافته ها: یافته ها، فرضیه اثربخشی آموزش تربیت کودک اندیشمند را بر مشکلات رفتاری مورد تأیید قرار داد (0/01 > p ) امّا بر خودکارآمد پنداری والدین اثر معنادار نداشت (0/05 < p ). نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت والدینی که قادر به یافتن روش های حل مسأله مناسب هستند و گزینه های بین فردی متنوعی را مورد ارزیابی قرار داده و در رفتار خود منعکس می سازند، کودکانی با مهارت حل مسأله بهتر پرورش می دهند.

زمینه: آموزش توانش حل مسأله و خودکارآمد پنداری به والدین، قابلیت برخورد منطقی و مؤثر با رفتارهای مشکل آفرین کودک را در موقعیت های مختلف فرزندپروری فراهم می کند. اما مسئله اصلی اینست، آیا آموزش برنامه تربیت کودک اندیشمند بر حل مسئله و خودکارآمد پنداری والدگری تأثیر دارد؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه تربیت کودک اندیشمند بر حل مسئله و خودکارآمد پنداری والدگری انجام شد. روش: پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون بدون گروه گواه بود. نمونه این پژوهش را والدین کودکان 4 تا 7 سال مدارس غیرانتفاعی شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 که به شیوه دردسترس انتخاب شدند و برای شرکت در کارگاه کودک اندیشمند اعلام آمادگی نمودند، تشکیل داد. ابزارهای پژوهش پرسشنامه حل مسئله هپنر و پترسن (1982) و پرسشنامه خودکارآمد پنداری والدگری دومکا، استورزینگر، جکسون و روزا (1996) بود. برنامه تربیت کودک اندیشمند در 9 جلسه به صورت یک جلسه دو ساعته در هفته برگزار شد . یافته ها: یافته های مطالعه حاضر، نشان داد که پس از اجرای برنامه تربیت کودک اندیشمند میانگین نمرات حل مسئله (در مؤلفه های حل مسئله؛ اعتماد به حل مسئله، سبک گرایش – اجتناب و مؤلفه های شخصی) در مادران، حاکی از افزایش نمرات آنها در پس آزمون است (0/0001 P= ). همچنین میانگین نمرات خودکارآمد پنداری والدگری در پیش آزمون و پس آزمون مادران حاکی از افزایش نمرات در پس آزمون است (0/01 P= ). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد کارگاه آموزشی تربیت کودک اندیشمند توانسته است حل مسئله و خودکارآمد پنداری مادران را در سطح معناداری پس از اجرای برنامه تغییر دهد. با استناد به افزایش نمرات می توان گفت که آموزش مادران بر انتخاب رفتار و راه حل مناسب تأثیر مثبت داشته است.