بررسی آثار گردشگری بر رضایت ساکنان محلی با کاربرد نظریه سرریز پایین به بالا؛ نمونه موردی: منطقه کمردوغ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
گردشگری، یکی از صنایع با قوی ترین شتاب توسعه در اقتصاد جهانی است و با خود آثار مثبت و منفی بسیاری به همراه دارد. یکی از عوامل کلیدی در توسعه گردشگری، رضایت ساکنان محلی است. درک رابطه بین آثار گردشگری و رضایت ساکنان از زندگی، نقشی حیاتی در موفقیت مقاصد گردشگری در آینده ایفا می کند. نظریه سرریز پایین، نظریه ای است که این رابطه را بررسی می کند. براساس این نظریه تصور می شود رضایت از زندگی بر بالای سلسله مراتب نگرش (یا رضایتمندی) قرار گرفته و متأثر از رضایت از حوزه های زندگی (جامعه، خانواده، کار، زندگی اجتماعی، سلامتی و ...) است. هدف پژوهش، بررسی رابطه بین ادراک ساکنان از تأثیرات گردشگری (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی) با رضایت ساکنان از حوزه های خاص زندگی (رفاه مادی، رفاه اجتماعی، رفاه عاطفی و رفاه سلامتی) و درنهایت رضایت کلی از زندگی است. روش انجام پژوهش کمّی- تحلیلی، ابزار سنجش پژوهش پرسش نامه و جامعه آماری آن شامل تمام ساکنان منطقه کمردوغ است. تعداد نمونه ها با جدول کرجسی و مورگان تعیین (220 n=) و نمونه ها با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. اعتبار صوری پرسش نامه را کارشناسان تأیید کردند. پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (73/0 تا 91/0(α= تأیید شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد تأثیر متغیرهای حس رفاه مادی، حس رفاه سلامت، حس رفاه اجتماعی و حس رفاه احساسی بر رضایت ساکنان از منطقه معنا دار بوده است. این متغیرها درمجموع توانستند 4/34درصد از تغییرات متغیر رضایت ساکنان را تبیین کنند. همچنین متغیر رفاه احساسی و رفاه مادی نسبت به دو متغیر دیگر قدرت بیشتری در پیش بینی متغیر رضایتمندی شخصی داشتند. نوآوری پژوهش حاضر استفاده از نظریه سرریز پایین به بالاست.