کنشهای اجتماعی

پیدایش غلو در میان برخی از مسلمانان و ظهور فرقه های غالی، واکنشهای شدید سایر مسلمانان را علیه غالیان به دنبال داشت. نسبت دادن الوهیت، نبوت و علم غیب به افراد، و اعتقاد به تشبیه، تناسخ، رجعت، بداء و اباحه در نگاه اهل سنت از عناصر شکل دهنده غلو تلقی شد، در حالی که «رجعت» و «بداء» از عقاید کلامی امامیه هم هستند. این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی نگاشته شده، و به بررسی شباهتها و تفاوتهای دیدگاه شیعه و اهل سنت در انگاره های غلوآمیز می پردازد. همچنین گرایش به غلو بر مبنای کنشهای اجتماعی چهارگانه نظریه جامعه شناسی «ماکس وبر» مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته، تا روشن گردد که اهل سنت و شیعیان تا چه اندازه نسبت به غلو دانستن برخی باورها، با یکدیگر هم داستان هستند و ریشه تفاوتهای میان آنان در چیست؟ فرضیه اول تحقیق، این است که دیدگاههای شیعه و سنی در تقابل با غلو بسیار به هم نزدیک است و گرایشهای عام به غلو در میان مسلمانان به خصوص شیعیان، عمدتاً معطوف به کنشهای نوع سوم و چهارم بوده است.

تحقیق حاضر به مطالعه نسبتِ کُنشهای اجتماعی و رفتارِ نوازنده یا خواننده موسیقی با کیفیت و چگونگیِ بداههپردازی او در حوزه موسیقی میپردازد. بدینمنظور با بهرهگیری از روش تحلیلی و مطالعه میدانی، دیدگاه دو گروه از پرسششوندگان را در قالب دو جامعه آماری مجزا بررسی کرده است. نمونه آماریِ اول، شامل مدرسین و استادان مطرح موسیقی در دهه های 60 و 90 شمسی است که با بهرهگیری از نتایج پرسشنامه یک به رفتارشناسی نوازنده از منظر خودِ شخص پرداخته است. نمونه آماریِ دوم، شامل دانشجویان دانشکده موسیقی و هنرجویان کلاسهای آزاد موسیقی بوده که بهوسیله پرسشنامه دو کُنشهای اجتماعی و رفتار نوازندگان موسیقی را از منظر شاگردان و دانشجویانِ آن مطالعه کرده است. پژوهش حاضر بهدنبال تأیید این فرضیه است که بداههپردازی، هنری ذاتی است و وابستگیِ شایان توجهی به ویژگیهای شخصیتیِ نوازنده و خواننده موسیقی دارد. تجزیه و تحلیل و مقایسه پاسخهای دو نمونه آماری موردِبحث مشخص نمود که کُنشهای اجتماعی، رفتار بداههپردازِ موسیقی، ادبیات گفتاری و همسانسازیِ اجتماعیِ بداههپرداز، ارتباط معناداری با کیفیت و نحوه پردازش بداهه نوازنده و خواننده موسیقی دارد. همچنین تحلیل یافته های نمونه آماری مشخص نمود، تفاوت معناداری بین ویژگیهای شخصیتیِ بداههپردازان با گروهنوازانِ موسیقی وجود داشته و در آموزش موسیقی علاوهبر آموزش فنون عمومی نوازندگی هنرجویان موسیقی باتوجهبه ویژگیهای شخصیتی و توانمندی ذاتیشان میبایست به دو گروه، تکنوازان و گروه نوازان تفکیک شده و هر گروه روند آموزش ویژهای را طی نماید. هدف اصلی هم، شناساندن رابطه رفتار اجتماعی بداههپرداز با تواناییِ خَلقِ درزمان واقعیِ موسیقی و بهکارگیری آن در روند آموزش علمی هنرجویان و دانشجویان موسیقی است.