عمل تعلیم و تربیت

مفهوم هویت با پرسش "من چه کسی هستم" از نخستین دوره های حیات انسانی همواره مطرح بوده و در هر دوره ای پاسخی به خود گرفته است. هویت در هر دوره ای متاثر از شرایط و ویژگی های بافتی جوامع و اعصار، مفهوم ویژه ای یافته است . تلاش نگارندگان بر این است که در نگاه اول مفهوم هویت را در فضای پدیدارشناسانه مورد تامل قرار داده و سپس چگونگی عملکرد تعلیم و تربیت بر اساس وضعیت های هویتی را تبیین کند. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه عمل تعلیم و تربیت در پرورش هویت بر مبنای وضعیت های هویت یابی چگونه بایستی به انجام رسد؟ این پژوهش از اشکال پژوهش های فلسفی و با روش تحلیلی- استنتاجی انجام شده است . نتایج نشان می دهد که بر مبنای وضعیت های هویتی مطلوب، شبه هویت، جعل هویت و بحران هویت ، مشخص می شود که این خود فراگیر است که باید مسیر هویت یابی را طی کند و در واقع وظیفه ی اصلی تعلیم و تربیت ایجاد بستر مناسب و امکان رویارویی با زمینه های اساسی و مهم هویتی است؛ در بحث های هدف گذاری، روش ها و موقعیت های یادگیری این فراگیر است که در مرکز قرار دارد و در واقع محور و اساس برنامه های تعلیم و تربیت است و تنها با این شرایط و تحقق کامل عناصر سه گانه است که وضعیت مطلوب میسر می شود.

مفهوم هویت با پرسش "من چه کسی هستم" از نخستین دوره های حیات انسانی همواره مطرح بوده و در هر دوره ای پاسخی به خود گرفته است. هویت در هر دوره ای متاثر از شرایط و ویژگی های بافتی جوامع و اعصار، مفهوم ویژه ای یافته است . تلاش نگارندگان بر این است که در نگاه اول مفهوم هویت را در فضای پدیدارشناسانه مورد تامل قرار داده و سپس چگونگی عملکرد تعلیم و تربیت بر اساس وضعیت های هویتی را تبیین کند. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه عمل تعلیم و تربیت در پرورش هویت بر مبنای وضعیت های هویت یابی چگونه بایستی به انجام رسد؟ این پژوهش از اشکال پژوهش های فلسفی و با روش تحلیلی- استنتاجی انجام شده است . نتایج نشان می دهد که بر مبنای وضعیت های هویتی مطلوب، شبه هویت، جعل هویت و بحران هویت ، مشخص می شود که این خود فراگیر است که باید مسیر هویت یابی را طی کند و در واقع وظیفه ی اصلی تعلیم و تربیت ایجاد بستر مناسب و امکان رویارویی با زمینه های اساسی و مهم هویتی است؛ در بحث های هدف گذاری، روش ها و موقعیت های یادگیری این فراگیر است که در مرکز قرار دارد و در واقع محور و اساس برنامه های تعلیم و تربیت است و تنها با این شرایط و تحقق کامل عناصر سه گانه است که وضعیت مطلوب میسر می شود.

هویت در هر دوره ای متاثر از شرایط و ویژگی های بافتی جوامع و اعصار، مفهوم ویژه ای یافته است . تلاش نگارندگان بر این است که در نگاه اول مفهوم هویت را در فضای تعلیم و تربیت مورد تامل قرار داده و چگونگی عملکرد تعلیم و تربیت بر اساس مبانی و فرایندهای هویتی را تبیین کند. سؤال اصلی پژوهش عبارتاستاز اینکه عمل تعلیم و تربیت در پرورش هویت بر مبنای مبانی و فرایندهای هویت یابی چگونه بایستی به انجام رسد؟ این پژوهش از اشکال پژوهشهای فلسفی و با روش تحلیلی استنتاجی انجام شده است . نتایج نشان می دهد که شروع فرایند هویت یابی با قرار گرفتن فراگیر در یک زمینه ی مبنایی یادگیری است. پس از مواجه شدن وی با زمینه ی یادگیری که همان زمینه ی هویتی است، چنانچه شرایط مناسب باشد، فراگیر تصوری از حضور خود را نسبت به آن زمینه ی ویژه بدست می آورد. فراگیر در راستای توسعه ی این تصویر، نشانه هایی از وضعیت جدید هویتی را در خود بروز می دهد که وجود بستر مناسب آموزشی در تحقق این امر ضروری است. چنانچه فراگیر به این مرحله برسد و از طرفی مؤلفه های هویتی در ارتباط با موقعیت آموزشی در وی به ظهور رسیده باشد، امکان درونی شدن وضعیت موردنظر تربیتی در فراگیر ایجاد شده و فرد به مرحله ی تثبیت هویتی می رسد.

یکی از عرصه هایی که مفهوم هویت به شدت در آن مطرح می شود، حوزه تعلیم و تربیت است. تلاش نگارنده بر این است که مجموعه آسیب های فرایند هویت یابی فراگیران در نظام تعلیم و تربیت ایران و جریان هویت آفرینی اسلامی ایرانی در بستر نظام تعلیم و تربیت را بحث و تحلیل کند. این پژوهش از اشکال پژوهش های فلسفی و با روش تحلیلی استنتاجی انجام شده است . سؤال اصلی پژوهش این است که چه چالش هایی باعث شده است، جریان هویت یابی اسلامی ایرانی فراگیران با اینکه مورد نظر نظام تعلیم و تربیت است و برای آن برنامه ریزی وسیعی می شود، روند مطلوبی را طی نمی کند و مهم ترین آسیب های فرایند هویت یابی فراگیران در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی کدامند؟ نتایج نشان می دهد که دو دسته از آسیب ها را می توان مطرح کرد؛ دسته اول مربوط به میدان عمل تعلیم و تربیت در مسیر هویت بخشی اسلامی-ایرانی به فراگیران است که در مجموع، هجده مورد را شامل می شود و دسته دوم به هویت خودِ نظام تعلیم و تربیت اشاره دارد که شامل چهار مورد است. مواردی از جمله عدم بازخوانی و بازتولید همه جانبه اجزای نظام تعلیم و تربیت، عدم هماهنگی تغییرات درون نظام تعلیم و تربیت، عدم وجود ایده مشخصی از فرایند هویت یابی اسلامی-ایرانی و عدم طی شدن مطلوب فرایندهای درون ساختاری تعلیم و تربیت مربوط به دسته اول و عدم تنوع زمینه های هویتی، عدم جامعیت و استقلال مؤلفه ها، عدم سازگاری درونی زمینه های موجود هویتی و عدم طی شدن فرایندهای هویتی در دسته دوم جای می گیرد.