InSAR

در تاریخ 4 اسفند 1383 زمین لرزه ای با بزرگی 5/6= M W زرند کرمان را به لرزه درآورد. درک ویژگی و استخراج پارامترهای گسل مسبب این زمین لرزه و تعیین و تحدید ارقام ، به منظور دستیابی به رقم اعتماد برانگیز از این پارامترها مسئله عددی بسیاری از محققین است. داده های ماهواره ای راداری به جهت برخورداری از تکنیک برداشت در دو گذر متفاوت (روبه بالا و پایین) قادرند اطلاعات متفاوتی از شرایط فیزیکی و هندسی یک گسل ارائه دهند؛ این خود امکان استخراج بهینه پارامتر گسل مسبب زمین لرزه را فراهم می آورد. بدین منظور با استفاده از روش کاتوره ای گسل محدود و شبیه سازی شتاب نگاشت مصنوعی، پارامترهای گسل مسبب در هر مدار به دست آمد و نتایج هر ایستگاه، در هر دو مدار بالاگذر و پایین گذر، با مقادیر مشاهده ای مقایسه گردید. نتایج نشان داد کمترین میزان اختلاف بیشینه شتاب ثبت شده در هر مدار، به نتایج به دست آمده از مدل سازی پارامترهای ماهواره های مدار پایین گذر به میزان %36/5، در مقایسه با مدار بالاگذر به میزان %51/7 تعلق داشت. بدین ترتیب می توان گفت دسته پارامترهای گسل محاسبه شده برای زلزله مذکور، از داده های مدار پایین گذر دقت بالاتری نسبت به داده های مدار بالاگذر دارند.

زمین لغزش به علت ماهیت خطرناک خود در مناطق کوهستانی مورفولوژی را به طور ناگهانی برهم می زند و خسارت هایی عمده به مناطق مسکونی، جاده ها زمین های کشاورزی و ... وارد می کند. دید یکپارچه تصاویر سنجش از دور راداری آن را به ابزاری قدرتمند برای تهیه نقشه های پراکنش و ارزیابی خطر و ریسک  وقوع زمین لغزش ها و ناپایداری ها در فواصل زمانی مختلف تکرار شونده تبدیل نموده است. از این رو این پژوهش با هدف شناسایی، پایش و سنجش خطرپذیری منطقه در برابر زمین لغزش ها در بازه زمانی 2005 تا 2010 برای منطقه اهر- ورزقان در حوضه آبریز اهر چای با استفاده از تکنیک های تداخل سنجی SAR به اجراء درآمد. بدین منظور تعداد 10 تصویر راداری از سنجنده ASAR ماهواره ENVISAT انتخاب و به روش InSAR پردازش شد. نتیجه پردازش های اولیه نشان داد که از بین زوج های تصویری تشکیل شده،8 تصویر انتخابی از سنجنده ASAR جهت استفاده در پردازش اینترفرومتری InSAR مناسب بودند. بر اساس نتایج پردازش تصاویر راداری، بیشترین میزان جابجایی صورت گرفته در منطقه مورد مطالعه مربوط قسمتهای شرق و غرب به صورت لغزش بوده است. نتایج این پژوهش حاکی از فعّال بودن تنها  برخی از    زمین لغزش های موجود در جنوب منطقه در طول مدت زمان اخذ تصاویر راداری است. همچنین نتایج نشان داد که داده های راداری و روش پردازش تداخل سنجی InSAR در شناسایی، پایش زمین لغزش ها و محاسبه میزان جابجایی آن ها از پتانسیل خوبی برخوردار است و جهت دستیابی به نتایج دقیق تر استفاده از روش های پیشرفنه تر در این زمینه سودمندتر خواهد بود.

زمین لرزه فاجعه طبیعی و کشنده است که موجب مرگ و زخمی شدن بسیاری از افراد و امواج تسونامی می شود. اگرچه یکی از رایج ترین پدیده های طبیعی است اما توسط بسیاری از مردم به عنوان ترسناک ترین و خطرناک ترین مخاطره در نظر گرفته می شود. در حال حاضر با پیشرفت سنجش ازدور، تداخل سنجی راداری به عنوان روشی کارآمد و نسبتاً دقیق در اندازه گیری جابه جایی سطح زمین است. بررسی موردی بر روی زلزله 5 تیرماه سال 1399 در شهر قطور از توابع شهرستان خوی صورت گرفته است. در این مطالعه از فن InSAR و PSI برای برآورد مقدار جابه جایی به وجود آمده از زلزله استفاده شد و تصاویر در عبورهای بالارو موردبررسی قرار گرفتند و با استفاده از نرم افزار [1] Sarproz پردازش شد. فن تداخل سنجی راداری [2] و روش های پیشرفته تر مانند PSI اجازه می دهند جابه جایی های عمودی سطح زمین در حد میلی متر تشخیص داده شود. در این راستا زوج تصاویر موجود با همبستگی خوب از داده های سنتینل-1 [3] مرتبط با منطقه انتخاب و به کارگرفته شده اند. هدف از این تحقیق برآورد میزان بالاآمدگی و فروافتادگی سطح زمین ناشی از زلزله است. پردازش روی تصاویر انتخابی مربوط به دوره های قبل و بعد از تاریخ زلزله انجام شد که خروجی های موردنظر به صورت اشکال و نمودار بوده است. نمودارها صحت کار و میزان جابه جایی تجمعی سالانه را نشان می دهند . نتایج تحقیق نشان داد که میزان جابه جایی سطح زمین بین 16- و 16+ بوده است. بیشترین فرورفتگی و بالاآمدگی به ترتیب مربوط به نواحی شمال شرقی (روستای گوگرد) و نواحی جنوبی منطقه (روستاهای کوتان آباد، میرعمر، گرناویک) است. در راستای بیشینه مقدار جابه جایی ها (با لا آمدگی و فروافتادگی) داده های به دست آمده از زلزله، نشان می دهد که گسل باشکالا به عنوان یک گسل چپ گرد موجب رخداد این زلزله بوده است .