شهر برازجان

در چند دهه اخیر در ایران رشد جمعیت شهری با توسعه ناموزون افقی شهر و ازبین بردن منابع کشاورزی و طبیعی اطراف شهرها همراه بوده است. در این بین، بسیاری از شهرها منابع فضایی ارزشمند اما فرسوده ای دارند که در حال حاضر راهگشای بسیاری از مشکلات شهرهاست. به همین منظور مسئله بهسازی و نوسازی این فضاهای با ارزش مدنظر قرار گرفته است. در این بین، رویکرد رشد هوشمند که در ایالات متحده آمریکا مدل مدیریت رشد است، توجه ویژه ای به ظرفیت های درونی شهر دارد؛ بنابراین، ایده اصلی پژوهش حاضر توسعه درونی شهر با تأکید بر توسعه مجدد بافت های فرسوده است. برای این منظور در این مقاله از مدل منطقه بندی فرم محور، یکی از ابزارهای اجرایی رویکرد رشد هوشمند، با پهنه بندی کردن شهر برازجان در محیط نرم افزاری GIS استفاده کرده ایم تا سیاست «کد توسعه» نقشه «زون بندی عرضی» و توان و استعداد توسعه بافت های فرسوده شهر بررسی شود. این پژوهش از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی- پژوهشی، و از نظر روش جزء پژوهش های توصیفی- تحلیلی و اسنادی- میدانی است. در روند پژوهش نیز مطالعاتی بر بافت فرسوده در زمینه های جمعیتی، کاربری، کالبدی و دسترسی انجام شده است. براساس مدل منطقه بندی فرم محور مشخص شده است که بافت های فرسوده شهر برازجان پتانسیل لازم را برای توسعه درونی شهر دارند. براساس این مدل، الگوی TND برای توسعه محله های مسکونی و الگویRCD، برای توسعه محله های مسکونی و تجاری استفاده شده است.

گردشگری از مهم ترین فعالیت های انسان معاصر است که همراه با به وجود آوردن تغییراتی شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روش زندگی انسان ها را دگرگون می سازد. امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای نیل به توسعه پایدار به شمار می آید و به عنوان یکی از عوامل اقتصادی کشورها از سوی برنامه ریزان اقتصادی پذیرفته شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل پتانسیل های گردشگری شهر برازجان هست. جامعه هدف شامل متخصصین، کارشناسان گردشگری، گردشگران و رهگذرانی است که از منطقه مورد مطالعه دیدن کرده اند. جهت تحلیل داده ها از آزمون های T تک نمونه ای، فریدمن و کای اسکوئر در نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان داد در بیشتر ظرفیت های گردشگری شهر برازجان، مقدار محاسبه بیش ازحد مبنا است و مهم تر اینکه در بیشتر ظرفیت ها این تفاوت به لحاظ آماری معنادار است و وضعیت گویه های مربوط به جاذبه های گردشگری چشم گیر و معنادار است و به بیان دقیق تر، شهر برازجان از لحاظ شرایط طبیعی با میانگین 22/17، مذهبی با میانگین 17/15 و تاریخی با میانگین 56/9 دارای پتانسیل بالای گردشگری در استان بوشهر هست.

سرمایه اجتماعی در سال های اخیر یکی از مهم ترین متغیرهای تبیین کننده سطح توسعه و رف اه جوامع وتوسعه محلی در سطوح گوناگون و مورد توجه خاص سیاست گذاران و برنامه ریزان بوده است باتوجه به اهمیت بسیاراین موضوع پژوهش حاضر به بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی در نواحی مختلف شهر برازجان در اس تان بوشهر پرداخته است.روش این پژوهش براساس هدف کاربردی وبراساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد.درانجام این پژوهش بنابه ضرورت از مطالعات اسنادی و میدانی ودرمطالعات میدانی برای گرداوری اطلاعات ازابزارپرسشنامه استفاده شده است.جامعه آماری این پژوهش راشهروندان برازجانی تشکیل میدهند.ک ه در این راستا بر اساس فرمول کوکران 383 پرسشنامه در 6 ناحیه ش هربصورت تصادفی بین آنان توزیع وتکمیل گردید.با توج ه ب ه نت ایج آزم ون آم اری t تس ت دو نمون ه ای مس تقل و آزم ون ل ون میزان سرمایه اجتم اعی در نواحی شهری برازجان در سطح 05/0 دارای تفاوت معناداری می باشد.در زمینه جنسیت مبتنی بر تفاوت سرمایه اجتماعی می ان زن ان و م ردان،. س رمایه اجتماعی در بعد انسجام و بعد آگاهی اجتماعی بین میانگین زنان و م ردان در س طح 05/0 تفاوت معنادار وجود دارد.باتوجه به نتایج حاصل ازاین پژوهش توجه به ارتقاء وضعیت س رمایه اجتم اعی در سیاست گذاریها و برنامه ریزیهای مربوط درنواحی مختلف شهربرازجان بعنوان یک موضوع ضروری بایدمورد توجه بیشتری قرار گیرد.

شاخص های مسکن ابزار مناسبی جهت سنجش معیارها و ضوابط سیاستهای مسکن است. به کمک شاخص ها می توان تصویر ملموسی از شرایط مسکن را به دست داد و کم و کاستی ها را در تحقق اهداف و برنامه ریزی آن مشخص نمود. پژوهش حاضر در محدوده ی شهر برازجان واقع در استان بوشهر انجام گرفته است. روش تحقیق به کار رفته توصیفی - تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات روش کتابخانه ای بوده است. در مقاله حاضر ابتدا با بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن در شهر برازجان و مقایسه آن با مناطق شهری استان و کشور، وضعیت مسکن در شهر مورد مطالعه، مشخص می شود، سپس به پیش بینی جمعیت و تعداد واحدهای مسکونی مورد نیاز تا افق 1405پرداخته می شود. نتایج بررسی نشان می دهد که طی دوره ی 90- 1365 وضعیت شاخص های کمی و کیفی مسکن این شهر روندی رو به بهبود داشته است، از نظر کمی در مقایسه با مناطق شهری استان دارای شرایط بهتری است، اما نسبت به مناطق شهری کشور در مرتبه ی پایین تری قرار دارد. ولی از نظر شاخص های کیفی نسبت به مناطق شهری استان و کشور در سطح پایین تری است. پس از پیش بینی جمعیت شهر برازجان نیازهای مسکن تا سال 1405 تعیین و مشخص شد که به 10964 واحد مسکونی جدید نیاز است. در صورتی که تقاضا برای مسکن در این دوره تنها 8105 واحد مسکونی خواهد بود که 9/73 درصد نیازها را پوشش می دهد. در پایان با توجه به توان موجود در گستره ی شهری برازجان (گسستگی بافت و مساکن مخروبه) مشخص می شود که در صورت استفاده حداکثر از آنها و اتخاذ برنامه توسعه مسکونی مناسب می توان 68.7 درصد نیازهای آینده شهر را در داخل شهر تأمین نمود.