استانداردسازی ابزار

توسعه تاکتیک بازاریابی رابطه مند می تواند سودآوری صنعت ورزش را افزایش دهد. برای ارزیابی این تاکتیک، پژوهشگران به دنبال ابزار معتبر و پایا هستند؛ ازاین رو، در مطالعه حاضر به تعیین روایی و پایایی پرسش نامه 28 سؤالی بازاریابی رابطه مند مشتریان ورزشی که کیم (2008) طراحی کرده است، پرداخته شد. این پرسش نامه شامل مؤلفه های اعتماد، تعهد، رضایت ارتباطی، خودارتباطی، صمیمیت، عشق به تیم، و عمل متقابل است که پس از اخذ مجوز از صاحب پرسش نامه، روایی محتوایی و صوری آن با استفاده از گروهی از صاحب نظران تأیید شد. در پژوهش حسنی زاده (1391)، پرسش نامه موردبحث به شیوه سه مرحله ای ترجمه شده بود که در پژوهش حاضر نیز به روایی محتوایی و صوری آن با استفاده از نظر هفت تن از متخصصان پرداخته شد. برای تعیین پایایی ابزار، مطالعه ای مقدماتی روی تماشاگران بازی استقلال- نفت تهران در ورزشگاه آزادی انجام شد که ضریب آلفای کرونباخ برای همه مؤلفه ها و سؤال ها بالای 70/0 بود. همچنین، برای سنجش روایی سازه ابزار، نمونه ای متشکل از 430 نفر از تماشاگرانی که برای دیدن بازی های تیم سپاهان در استادیوم فولادشهر حاضر بودند، به صورت تصادفی انتخاب گردید. از تکنیک تحلیل عاملی تأییدی برای آزمون روایی سازه استفاده شد. خروجی های لیزرل نشان داد که معرف های انتخاب شده برای سنجش مؤلفه های بازاریابی رابطه مند از روایی لازم برخوردار هستند و به خوبی می توانند بازاریابی رابطه مند را بسنجند. با توجه به این نتایج می توان گفت که مقیاس انطباق یافته بازاریابی رابطه مند تماشاگران ورزشی می تواند به عنوان مقیاس پایا و معتبری درمورد تماشاگران ورزشی ایران به کار رود.

هدف از انجام پژوهش حاضر، استانداردسازی (سنجش روایی و پایایی) پرسشنامه تبلیغات دهان به دهان در ورزش بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مشتریان باشگاه های بدنسازی شهرستان ایلام که دست کم یک سال سابقه فعالیت ورزشی داشته اند، تشکیل دادند. ملاک حجم نمونه لازم برای گردآوری داده ها با توجه به تعداد سؤالات (21سوال) در تحلیل عاملی به این منظور 194 نفر مشتریان مراجعه کننده به باشگاه های بدنسازی و پرورش اندام به صورت تصادفی انتخاب و پرسش نامه تبلیغات دهان به دهان را تکمیل کردند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه تبلیغات دهان به دهان جانگ (2007) که مشتمل بر مؤلفه های قدرت رابطه، دانش فرستنده، تخصص گیرنده، ریسک ادراک شده گیرنده، گروه مرجع و پیگیری اطلاعات می باشد، استفاده شد. با استفاده از روش سه مرحله ای پرسش نامه ترجمه و سپس برای انجام روایی صوری محتوایی در اختیار 10 نفر از اساتید مدیریت ورزشی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آزمون های آماری ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی برای تعیین پایایی و تحلیل عاملی تأییدی برای تعیین روایی سازه استفاده شد. یافته ها نشان داد پایایی مؤلفه های پرسش نامه از وضعیت قابل قبولی برخوردار بود ( , CR>.7α). در خصوص روایی سازه و بر اساس میزان روابط و T-value، تمامی سؤالات رابطه معناداری با عامل ها داشتند و توانستند پیشگوی خوبی برای سازه خود باشند. شاخص های 31/1=x2 /df ، 04/0= RMSEA و همچنین 99/0= CFI، 99/0= IFI، 95/0= NFI، 90/0= AGFI، 94/0= GFI هم برازش مدل را تأیید کردند. نتایج نشان داد تمامی عامل ها توانستند تبیین کننده خوبی برای مفهوم تبلیغات دهان به دهان می باشند.