کتاب پراسپکت دو

از مهم ترین و ضروری ترین نیازهای هر نظام آموزشی، برنامه ریزی، تدوین، بررسی، تغییر و به روزرسانی کتاب های درسی است چراکه تقویت بنیاد هر نظام آموزشی، وابسته به کیفیت و کمیت اطلاعاتی است که از طریق «رسانه ای مهم و پرکاربرد» به نام کتاب درسی در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد. بنابراین، ارزیابی کتاب های درسی برای ارتقا و ترسیم ویژگی های کتاب های آینده امری ضروری است. از این رو، تحقیق حاضر به ارزیابی کتاب «پراسپکت دو»می پردازد که در سال های اخیر در پایه هشتم نظام آموزشی ایران (دوم متوسطه) جهت تدریس زبان انگلیسی مورد استفاده قرار گرفته است. در این بررسی، نظرات معلمان زبان انگلیسی هفت شهر اصفهان، همدان، کرج، سنندج، رشت، قروه و بروجرد به وسیلهپرسش نامه ۶۵ سئوالی محقق ساخته گردآوری و مورد تحلیل قرار گرفته است. به منظور حصول اطمینان از روایی و پایایی ابزار تحقیق، نخست پرسش نامه مذکور به صورت آزمایشی در مقیاس محدود به اجرا درآمد و بر این اساس، ضریب پایایی پرسش نامه (آلفای کرانباخ برابر 9/ 0) ونیز روایی سازه آن از طریق تحلیل عاملی (تأییدی)تأیید گردید. در مطالعه اصلی از میان 236 پرسش نامه توزیع شده، 200 نسخه توسط دبیران تکمیل شد و 38 نفر نیز در مصاحبه ای نیمه ساختارمند شرکت نمودند. نتایج حاصل از تحلیل کمّی و کیفی پرسش نامه و سئوالات مصاحبه نشان داد که دبیران زبان انگلیسی، کتاب حاضر را به لحاظ محتوای زبانی مناسب و از نظر جنبه های ظاهری، فرهنگی، و نیز ایجاد شرایط واقعی برای استفاده از زبان هدف ضعیف ارزیابی کرده اند.

جهانی شدن تغییرات زیادی را در مفهوم فرهنگ به همراه داشته است. یکی از این تغییرات مستقیما در مورد نگرش نسبت به زبان در موقعیت های آموزش زبان خارجی منعکس می شود. ارزیابی کتاب های درسی گامی مهم در زمینه ترسیم و ارتقای ویژگی های کتاب های آینده است. بدین جهت، این مقاله به بررسی و نقد نحوه ارائه فرهنگ در کتاب درسی زبان انگلیسی «پراسپکت دو» می پردازد. این کتاب تازه تالیف در پایه هشتم نظام آموزشی ایران جهت تدریس زبان انگلیسی مورد استفاده قرار گرفته است. در این پژوهش، با 15 نفراز معلمان شهر همدان با سابقه تدریس این کتاب مصاحبه و سوالات پیشنهادی Ferit Kilickaya (2004) پرسیده شد و نتایج آن با استفاده از مدل معرفی شده (2007)Dörnyei مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که این کتاب به بومی سازی توجه خاصی نشان داده است و موارد فرهنگی اشاره شده در این کتاب غیرمستقیم، بسیار محدود و تنها مربوط به فرهنگ زبان مادری است و هیچ اشاره ای به فرهنگ زبان خارجی نشده است. بنابراین، با توجه به ارتباط تنگاتنگ میان زبان و فرهنگ، حذف اطلاعات فرهنگی کشورهای اروپایی باعث حصول دانشی ناقص و ناکارآمد نسبت به کشوری است که دانش آموزان در حال یادگیری زبان آن هستند.