اختلال های روان شناختی

زمینه و هدف: شیوع اختلال های روانی نقش مهمی در شناخت وضعیت موجود بهداشت روان جامعه و برآورد امکانات مورد نیاز آن در هر مقطع زمانی دارد؛ بنابراین هدف از این مطالعه بررسی شیوع اختلال های روان شناختی در مراقبان کودکان با کم توانی های ذهنی  و معلولیت های حرکتی در استان همدان در سال 1395 بود. روش :طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی-  مقطعی بود . جامعه آماری شامل تمامی مراقبان (مادران) کودکان با ناتوانی بود که در مراکز و کلینیک های بهزیستی شهرستان همدان در سال 1395پذیرش شده بودند. از بین این خانواده ها، 37 خانواده دارای فرزند مبتلا به کم توان ذهنی و 37 خانواده دارای فرزند ناتوانی حرکتی  به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند . ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر نسخه تجدیدنظرشده فهرست علائم 90 سؤالی (1976) برای جمع آوری اطلاعات بود. ی افته ها : نتایج پژوهش حاضر نشان داد، شایع ترین اختلال های روانی در مراقبان کودکان کم توان ذهنی پرخاشگری(خصومت)، حساسیت در روابط متقابل، ترس مرضی و افسردگی و در مراقبان کودکان معلولیت های حرکتی شکایت جسمانی، حساسیت در روابط متقابل، افکار پارانوییدی و اضطراب بود. نت ی جه گ ی ری : ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ یﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ می توان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ مراقبان کودکان با نیازهای ویژه از نظر سلامت روانی در وضعیت مطلوبی قرار ندارند که نتیجه عدم سازش یافتگی مناسب با ناتوانی فرزندشان و برآورده نشدن نیازهای آنها است.

هدف پژوهش حاضر ساخت و هنجاریابی مقدماتی پرسشنامه غربالگری و تشخیصی روان شناختی شیراز (اس پی دی اس کیو) است . مجموعه ای از سئوالات بر اساس روش قیاسی (نظریه ای) و ملاک های تشخیصی DSM-5 برای 11 اختلال روان شناختی طراحی شد. سپس نسخه تجربی پرسشنامه غربالگری – تشخیصی اختلال ها از سوی 20 متخصص (15 روان شناس و 5 روان پزشک) با روش دلفی تدوین گردید. یک گروه بهنجار (493 نفر زن ومرد) به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای و یک گروه بالینی (198 نفر زن و مرد) با روش نمونه گیری هدفمند و پرسشنامه بر روی آنها اجرا گردید. تحلیل داده ها نشان داد که ضریب پایایی ابعاد حاصل از تحلیل عاملی با استفاده از روش آلفای کرونباخ در گروه بهنجار، گروه بالینی و کل پاسخگویان شهر شیراز متشکل از 86 سئوال برابر با 0/95  بود. بر اساس یافته های مطالعه حاضر، پرسشنامه شامل 11 عامل است که در مجموع 88/52 درصد از واریانس کل پرسشنامه را تبیین میکنند. همچنین، تفاوت معناداری بین نمره های افراد گروه بالینی با تشخیص روان پزشکی (p<0/01) بیانگر روایی افتراقی پرسشنامه در غربالگری اختلال های  روان شناختی در جامعه شهر شیراز بود و همبستگی معنادار بین نمره های پرسشنامه با نمره تشخیصی روان پزشکی (p<0/01) حاکی از روایی ملاکی پرسشنامه است. در نهایت ، پرسشنامه تدوین شده دارای روایی و اعتبار مناسب برای غربالگری و تشخیص اختلال های روان شناختی جامعه شهر شیراز  می باشد.

اخیراً پژوهش هایی در راستای به کارگیری شبکه های اجتماعی به عنوان بستری جدید برای شناسایی افراد با اختلال های روانی صورت گرفته است. علاوه بر این به دلیل پیچیدگی تشخیص بیماری های روان شناختی با استفاده از روش های معمول، استفاده از یادگیری ماشین برای شناسایی این افراد رو به افزایش است. هدف این مقاله مرور پژوهش های انجام شده با استفاده از داده های شبکه های اجتماعی در پیش بینی و تشخیص اختلال های روان شناختی به کمک یادگیری ماشین است. در این پژوهش به روش مرور نظام مند مبتنی بر پریسما، از طریق جستجوی کلید واژه های اصلی تشخیص و پیش بینی اختلال های روان شناختی در ترکیب با واژه های یادگیری ماشین و فضای مجازی در پایگاه های اطلاعاتی تخصصی بدون در نظر گرفتن سال انتشار آن ها، یافته ها و اطلاعات مورد نظر جهت دستیابی به هدف پژوهش مورد واکاوی قرار گرفت. اختلال روان شناختی افسردگی در بین 20 مقاله نهایی انتخاب شده بیشترین فراوانی با قدرت پیش بینی 42 و 87 درصد به ترتیب کمترین و بیشترین توان پیش بینی افسردگی را داشته است. از طرفی برای جمع آوری داده تنها 30 درصد مطالعات از پرسشنامه فضای مجازی و بیشترین رویکرد، از پست های عمومی در شبکه های اجتماعی با عبارات منظم و نیز توییتر به عنوان بیشترین منبع استفاده شده است . به نظر می رسد روانشناسی محاسباتی مبتنی بر روش های یادگیری ماشین بتواند به شناسایی و پیش بینی دقیق تر اختلال های روان شناختی کاربران فضاهای مجازی کمک نماید.