مبانی هستیشناسی

چکیده این مقاله با هدف مقایسه مبانی هستی شناسی و معرفت شناسی «کارل پوپر» با مبانی فلسفی ذکر شده در آموزه های اسلامی، به بیان مبانی فلسفی این اندیشمند می پردازد. علت انتخاب پوپر در این مقاله، نفوذ گسترده اندیشه های این فیلسوف به ویژه بعد از انقلاب اسلامی در بین صاحب نظران و اقبال گسترده به ترجمه آثار او در داخل کشور است. روش به کار گرفته شده از نوع قیاسی - استنتاجی، جامعه آماری شامل کتب و مقالات معتبر و سند مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران و نمونه گیری این پژوهش از نوع نمونه گیری هدفمند است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که تفاوت های اساسی از منظر وجود واقعیت (وجود فی الجمله واقعیت و وجود مسلم و بدیهی جهان)، تقسیم واقعیت (وجود جهان های سه گانه و مراتب و سطوح هستی) و حرکت تکاملی طبیعت (حاصل از آزمون و حذف خطا و حرکت مداوم به سوی کمال مطلق)، در هستی شناسی و تفاوت های دیگری از منظر علم به واقع (ابطال امکان معرفت یقینی و امکان شناخت هستی)، حقیقت تشکیکی علم، ملاک علم به واقع (موفقیت در آزمون و مطابقت با مراتب گوناگون واقعیت)، نقش عالم در علم (کاشفیت و مبدع علم)، پویایی علم (پویایی و ثبات علمی)، منابع شناخت، توانایی عقل ورزی (خردورزی انتقادی و توانایی تعقل در عرصه نظر و عمل) و محدودیت های شناخت در معرفت شناسی دو دیدگاه وجود دارد.