س‍رگ‍ذش‍ت‍ن‍ام‍ه

سی و پنج عالم عنوان کتابی به قلم محمد عارف موسوی نژاد است که در آن سرگذشتنامه و شرح حال سی و پنج نفر از عالمان تأثیرگذار افغانستان در سده اخیر گرد هم آمده است. اثر مذکور، به مناسبت برگزاری همایش بین المللی میراث مشترک ایران و عراق و به سفارش دبیرخانه همایش، تألیف و در سال 1393 توسط نشر مجمع ذخائر اسلامی در قم منتشر شده است. نویسنده در نوشتار حاضر درصدد است کتاب سی و پنج عالم را معرفی و محتوای آن را مورد مداقه قرار دهد. وی در راستای این هدف، نخست نویسنده و ناشر کتاب را معرفی و آن را با سایر آثار مشابهی که در این زمینه در ایران منتشر شده، مقایسه می کند. در انتها، مزایا و کاستی های کتاب را متذکر می شود.

کتا بشناسی و شناسایی دقیق منابع، اولین گام برای پژوهش در هر رشته و موضوع است. بدون اشراف به منابع و مراجع، نمیتوان به هیچ تحقیقی دست زد. درباره کتابشناسی خلیج فارس، منابع چندی موجود است؛ اما با توجه به میزان استقبال جامعه علمی و حتی مردم عادی، نسبت به مسائل خلیج فارس از طرفی و ضرورت مطالعه این آبراه از طرف دیگر، به انضمام گستردگی موضوع، هنوز جای زیادی برای معرفی و نقد و بررسی منابع آنجا وجود دارد. این مقاله، به معرفی و نقدی نه چندان مفصل، درباره یکی از قدیمیترین منابع مکتوب و مهم خلیج فارس در عصر حاضر؛ یعنی فارسنامه ناصری، اثر حسینی فسایی (تألیف اوایل قرن چهاردهم هجری قمری) میپردازد؛ اثری که آنرا در عصر جدید، نقطه انتقال دانش قدیم به روشهای علمی تحقیق، در مطالعات مربوط به خلیج فارس دانسته اند. بنابرین، مقدمه؛ زندگینامه کوتاه مؤلف؛ آثار حسینی فسایی؛ ساختار کتاب؛ جایگاه و اهمیت فارسنامه ناصری در مطالعات خلیج فار س شناسی که در واقع، نتیجه پژوهش را نشان داده، قسمتهای مختلف این نوشتار را تشکیل داده اند. روش تحقیق توصیفی و پژوهش بشیوه مطالعات کتابخانه یی انجام شده است.