آثار دنیوی و اخروی

«آثار تقوا در دنیا و آخرت با الهام از آیات قرآن و سخنان اهل بیت :» عنوانی است جهت دستیابی به مفهوم تقوا و آثار آن در دنیا و آخرت که از دیدگاه قرآن و سنّت بررسی گردیده است. تقوا از «وقایه» گرفته شده و در لغت، به معنای خویشتن­داری و بازداشتن نفس از آن چیزی است که در آخرت برای انسان زیان دارد. تقوا، محصورکردن نفس به چیزهایی است که برای او مفید است. تقوا، دارای اثر نیک در دنیا و آخرت است.آثار دنیوی نیز در دو قالب آثار فردی و آثار اجتماعی ذکر شده اند. لازم به ذکر است که پاره ای از آثار، رابطه ای تعاملی یا دو سویه با تقوا دارند؛ یعنی هم این عوامل تقوا را به دنبال دارند و نیز تقواپیشگی سبب پیدایش آنهاست.

از موضوعات مهم اجتماعی در قرآن کریم، تأثیرگذاری مردم در ساختن آینده و سرنوشت جامعه است. همانطور که شخص نسبت به سرنوشت خود مسئول است  نسبت به سرنوشت جمعی نیز مسئولیت دارد و به همین سبب  «رفتار جمعی» اهمیت می یابد. ژویایی  حرکت و رشد در مسائل گوناگون جامعه حاصل اراده و حرکت های جمعی مثبت است  همچنانکه رفتارهای جمعی منفی نیز می تواند به افزایش مشکلات و اسیب های فراگیرتر در ابعاد گوناگون بینجامد. هدف ژِوهش حاضر بررسی آثار دنیوی و اخروی رفتار جمعی در قرآن کریم در دو بخش آثار رفتارهای جمعی منفی و آثار رفتارهای جمعی مثبت است. این تحقیق از نظر هدف بنیادی و با روش توصیفی اسنادی انجام شده است. روش تحلیل داده ها از نوع تحلیل محتوای کیفی است. جامعه تحقیق  متنی و شامل مجموعه آیات قرآن کریم در تفاسیر و ژِوهش ها و کتب اسلامی و جامعه شناسی مرتبط است که به صورت هدفمند و در راستای اهداف و ژرسش های تحقیق انجام شده است. یافته های ژِوهش حاکی از آن است که آثار رفتار جمعی در قرآن کریم شامل آثار مثبتی چون آبادانی شهرها و نزول برکات  زمامداری شایستگان یاری خداونهد امداد مومنین و آثار رفتارهای جمعی منفی مانند عذابهای دنیوی و اخروی نفرین ژیامبران و صالحان  طبع دهلا  آوارگی و سرگردانی است.