فهرست عمومی پیوسته

هدف : هدف از ارائه این مقاله، شناخت و پیاده­سازی ویژگی­های مورد انتظار در اُپک­های کتابخانه­ای است، تا به کاربران خود این امکان را بدهند که بدون به مراجعه به سایت­های اینترنتی، به منابع مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. روش / رویکرد پژوهش: تحلیل متون یافته­ها: با وجود تقدم زمانی در ایجاد فهرست­های کتابخانه­ای نسبت به موتورهای جست­وجو و کتابفروشی­های اینترنتی، امروزه شاهد عقب­ماندگی مشهود این فهرست ­ها نسبت به رقبای جدی آنها یعنی موتورهای جست­وجوی اینترنتی هستیم. تحقیقات اخیر نشان می­دهد که استفاده از فهرست­های عمومی پیوسته (اُپک ها)، نسبت به موتورهای جست­وجوی اینترنتی از استقبال کمتری برخوردارند . بنابراین باید در سرویس­های اطلاعاتی تغییراتی را اعمال و عقب­ماندگی اُپک­های کتابخانه­ای را نسبت به موتورهای جست­وجوی عمومی اینترنتی مانند گوگل و یا کتابفروشی­هایی چون آمازون، جبران کرد. نتیجه­گیری: انتظارات یک کاربر در هنگام استفاده از اُپک یک کتابخانه، بهره­مندی حداکثری و سردرگمی حداقلی است. در­واقع این انتظار تا امروز به­صورت کامل و مورد انتظار محقق نشده است. جامعه کتابداری باید این هدف را برای خود ترسیم کند که اُپک باید جذاب و کارآمد باشد و اگر استفاده از آن آسان­تر از سایر رقبا نیست، حداقل به سهولت آنها باشد و از نقش کتابخانه­ها به­عنوان متولیان اطلاع­رسانی در طول تاریخ دفاع شود.

هدف: این تحقیق با هدف ارزیابی محیط های جست وجوی فهرست های پیوسته کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران در بازیابی اطلاعات و ارائه راه کارهای لازم برای بهبود طراحی آن ها جهت انجام جست وجوی موضوعی با کیفیتی مطابق با نیاز کاربر انجام شده است. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی - پیمایشی بود که اپک های کل دانشگاه های علوم پزشکی (44 دانشگاه) را به صورت سرشماری و از طریق چک لیست محقق ساخته ای (بر پایه ی چک لیست لانگ) که روایی آن توسط چند تن از کارشناسان و متخصصین حوزه کتابداری و اطلاع رسانی و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ 74/0 مورد تأیید واقع شد، مورد بررسی قرار گرفت . داده های جمع آوری شده به وسیله نرم افزار اس پی اس اس و از طریق آمار توصیفی (جداول فراوانی، درصد فراوانی، نمودار و ...) مورد تجزیه و تحلیل و سپس بر اساس استانداردهای موجود پیشنهادهایی جهت طراحی بهتر و کارآمدتر این گونه فهرست ها ارائه شد. یافته ها: بر اساس داده های تحقیق، بررسی امکانات و قابلیت های اپک ها نشان داد که وضعیت اپک ها از لحاظ سادگی و جذابیت، به کارگیری آیکون های گرافیکی، محدود کردن تعداد رکوردها، استفاده از فنون برجسته سازی، اطلاعات محل، موجودی و وضعیت امانت، مشخص کردن انواع فیلدهای جست وجوی کلیدواژه ای، جست وجو از طریق شماره رده و قابلیت جست وجوی آنلاین در فهرست سرعنوان های موضوعی کتابخانه تقریباً در وضعیت مطلوبی قرار دارد. ولی اطلاع رسانی به کاربر در مورد فهرست موضوعی کنترل شده و قابلیت جست وجوی کلیدواژه ای از سرعنوان های موضوعی کنترل شده به طور مطلوب و کارآمد در نظر گرفته نشده است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق، دسترس پذیری به انواع محیط های جست وجو در حد ضعیف، هم چنین کمتر توجهی به محیط جست وجوی کنترل شده از لحاظ تعبیه امکانات و قابلیت های ویژه شده است و نیز کیفیت اطلاعات ارائه شده در راهنمایی ها و پیشنهادها و دستورالعمل ها در حد مطلوب نیست.