مرکز بهداشتی و درمانی

اهداف: تعیین نیازهای آموزشی، اولین گام برنامه ریزی آموزشی و نخستین عامل ایجاد تضمین کیفیت و اثربخشی کارکرد آموزش است. برخورداری ماماها از دانش لازم و کافی و افزایش توانایی آنان در تصمیم گیری ها منجر به بهبود عملکرد آنان خواهد شد. این مطالعه با هدف تعیین نیازهای آموزشی دانش آموختگان مامایی شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. روش­ها: این پژوهش توصیفی- تحلیلی در سال 1388 روی 280 ماما و 50 نفر مسئول شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی استان چهارمحال و بختیاری که با روش سرشماری انتخاب شدند، انجام شد. داده­ها با استفاده از پرسش­نامه محقق­ساخته شامل سه بخش اطلاعات فردی، نیازهای آموزشی حیطه­های تخصصی و غیرتخصصی و اولویت آموزشی جمع­آوری و سپس با نرم افزار SPSS 15 و آزمون­های آماری توصیفی و آزمون T دانشجویی، مجذورکای و آنالیز واریانس یک­طرفه تحلیل شد. یافته­ها: تفاوت آماری معنی داری بین میانگین نمرات نیازهای آموزشی از دیدگاه مسئولان و ماماها در حیطه های تخصصی و غیرتخصصی وجود نداشت (0/05 >p ). بین میانگین نمرات نیازهای آموزشی در حیطه های بارداری و زایمان (002/0= p )، بهداشت مادر و کودک (038/0= p ) و نوزادان (025/0= p ) با محل کار تفاوت معنی­داری وجود داشت. همچنین بین میانگین نمرات نیازهای آموزشی در حیطه غیرتخصصی با مدرک تحصیلی، اختلاف معنی دار بود (025/0= p ) . نتیجه­گیری: برگزاری دوره های آموزشی در خصوص زبان انگلیسی، کاربرد تکنولوژی اطلاعات در مامایی (IT) ، احیا، روش تحقیق، احکام شرعی و قانونی، خونریزی های غیرطبیعی رحمی، اختلالات فشار خون در بارداری، دارودرمانی در نوزادان و عفونت های شایع زنان به عنوان اولویت های آموزش، ضروری به­نظر می­رسد.

توزیع بهینه و متعادل فضاهای اختصاص یافته به انواع مختلف کاربری ها از جمله کاربری بهداشتی- درمانی به منظور رعایت اصل عدالت برای دسترسی برای همه اقشار جامعه، تامین سلامت و رفاه عمومی و مکان یابی بهینه این مراکز از ضروریات ساماندهی مناطق روستایی می باشد. مکان یابی خدمات مراکز بهداشتی و درمانی، امری مهم در برنامه ریزی روستایی محسوب می شود. در واقع این موضوع به تصمیم گیری مناسب تر مدیران و مسئولان، در انتخاب مکان های بهتر جهت ایجاد خدمات بهداشتی کمک می کند. لذا هدف این مطالعه مکان یابی مرکز درمانی روستایی در سطح دهستان رشتخوار می باشد. 20 کارشناس به صورت نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه خبرگان (به صورت مقایسه زوجی) می باشد. برای انتخاب مکان بهینه از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)، و برای تحلیل فضایی شاخص ها، از سیستم اطلاعات جغرافیا (GIS) استفاده شد. نتایج یافته ها نشان می دهد که بیشترین اهمیت نسبی شاخص ها به ترتیب مربوط به شاخص های دسترسی به فضای سبز(283/0)، دسترسی به شبکه ارتباطی (255/0)، و جمعیت (238/0) می باشد. همچنین بهترین اولویت مکانی برای مکان یابی مراکز بهداشتی و درمانی روستایی در منطقه مورد مطالعه بر اساس وزن گزینه های مورد نظر، مربوط به روستای سعادت آباد (181/0) می باشد. به ترتیب مهدی آباد (155/0)، زرقری (109/0) و عشرت آباد (053/0) در اولویت های بعدی قرار دارند. بنابراین برای مکان یابی مراکز بهداشتی و درمانی در مناطق روستایی، باید توجه بیشتری به شاخص های موثر و چگونگی ارتباط آنها در منطقه انجام گیرد، تا بیشترین هماهنگی بین عوامل را ایجاد کرد.