سکینه تقی زاده

موضوع این تحقیق بررسی کاربرد عنصر گفتمانی "عوامل انسجامی" (cohesive devices) در ترجمه متون فارسی و انگلیسی است. جهت تحقق این امر، شانزده داستان از باب دوم گلستان (در سیرت درویشان) انتخاب و ترجمه های انگلیسی آن توسط آربری (1945)، راس (1890) و رهاتسک (1964) مقایسه و مقابله گردید. در این مقایسه ابتدا عوامل انسجامی متون مبدا و مقصد شناسایی شد و سپس بر اساس مدل هالیدی و حسن (1976) به دو مقوله کلان انسجامی یعنی مقوله دستوری شامل اشاره (reference)، جایگزینی (substitution)، حذف (ellipsis) و وصل (conjunction) و مقوله واژگانی تکرار موکد، (reiteration)، که خود دارای شاخه های خاصی است، و همنشینی (collocation) تقسیم بندی گردید. نتیجه حاصل از بررسی توصیفی عوامل مذکور از نقطه نظر حجم کاربرد (density) تفاوتهای معنی داری را بین هر یک از عوامل انسجامی به کار رفته در متون مبدا و معادل انگلیسی آن در متون مقصد آشکار نمود. این تفاوت ها در مقایسه متون مقصد با یکدیگر نیز تا حدی مشاهده شد. نتیجه اینکه تشخیص و آگاهی از این گونه تفاوت ها که خود حاکی از عدم وجود رابطه یک به یک گفتمان بین دو زبان انگلیسی و فارسی است، انتخاب معادلهای واژگانی مناسب را برای ترجمه متون این دو زبان به یکدیگر آسان می نماید.