محمدرضا طلابی

پژوهش حاضر با هدف بررسی سطح ادراک مدرسان آزفا از مؤلفه های تدریس تأملی و تحلیل نقش متغیرهای آموزشی و تجربی در شکل گیری آن انجام شد. با توجه به کمبود مطالعات تجربی در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان، این پژوهش تلاش دارد تا شکاف میان مبانی نظری و شواهد میدانی را پر کند. مطالعه به روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد پیمایشی اجرا شد. 34 مدرس آزفا از دانشگاه ها و مراکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان از طریق نمونه گیری در دسترس با مشارکت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بومی سازی شده از ترینح (2024) با 12 گویه در مقیاس لیکرت و چهار مؤلفه (منبع اطلاعات، توسعه تفکر حرفه ای، رشد مهارت های تدریس، و حل مشکلات آموزشی) بود که روایی آن توسط متخصصان و پایایی آن با آلفای کرونباخ 0.87 تأیید شد. تحلیل داده ها با SPSS 26 و آزمون های آماری (فریدمت، تی مستقل، تحلیل واریانس، رگرسیون، اسپیرمن) انجام گرفت. میانگین مؤلفه ها (>4) نشان دهنده نگرش مثبت مدرسان آزفا به تدریس تأملی بود، اما تفاوت معناداری میان مؤلفه ها مشاهده نشد (p>0.05). متغیرهای جمعیت شناختی (سن، جنسیت، مدرک تحصیلی) اثر معناداری نداشتند، در حالی که عوامل آموزشی و تجربی (سطح کلاس های تدریس شده، گذراندن دوره های تربیت مدرس، منبع آشنایی با تدریس تأملی) با برخی مؤلفه ها رابطه معنادار داشتند. یافته ها حاکی از آن است که تدریس تأملی مهارتی آموزش پذیر و وابسته به عوامل تربیتی است. طراحی دوره های تربیت مدرس با تأکید بر تدریس تأملی می تواند کیفیت آموزش و بالندگی حرفه ای مدرسان آزفا را ارتقا دهد.

هدف این پژوهش بررسی مطابقت فعل و فاعل در نوشتار فارسی آموزان غیرفارسی زبان بر اساس پارامترهای نظریه دستور جهانشمول است. این پژوهش با استفاده از تحلیل نمونه های نوشتاری زبان آموزان سطوح مبتدی و پیش میانی از ملیت های مختلف، تلاش می کند تا میزان انطباق فعل ها با فاعل ها را ارزیابی کند. تحلیل داده ها نشان می دهد که بسیاری از مشکلات رایج، از جمله ناهمخوانی شخص و شمار، ترتیب نادرست واژگان، و حذف و افزودن نابجای فاعل، اغلب ناشی از انتقال منفی زبان مادری و تفاوت های پارامتری میان زبان فارسی و زبان اول زبان آموزان است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که زبان آموزان بسته به ویژگی های دستوری زبان مادری خود، چالش های متفاوتی را در فراگیری این مقوله زبانی تجربه می کنند. نتایج این پژوهش می تواند به بهبود روش های آموزش دستور زبان فارسی به غیرفارسی زبانان کمک کند و پیشنهادهایی برای طراحی راهبردهای آموزشی مؤثر ارائه دهد. از جمله این پیشنهادها، تأکید بیشتر بر آموزش صریح تطابق فعل و فاعل و استفاده از تمرین های مبتنی بر مقایسه میان زبان فارسی و زبان اول فارسی آموزان است.