فریبا اعظمی

این مقاله درصدد است تا عناصر و مؤلفه های هویت ایرانی در کتاب «زبده التواریخ» حافظ ابرو را بررسی و باز نمایی کند. از آنجایی که هویت هر سرزمینی مقوله ای تاریخی است و باید در بستر تاریخی آن مورد مطالعه قرار گیرد؛ لذا عرصه تاریخ نگاری محمل مناسبی برای شناختِ برداشت ایرانیان از هویت خود در دوره های مختلف است. این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که عناصر و مؤلفه های هویت ایرانی در کتاب «زبده التواریخ» چگونه بازنمایی شده است؟ بدین منظور این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای، مؤلفه های هویت ایرانی در متن کتاب «زبده التواریخ» را مورد بررسی قرار می دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد حافظ ابرو با استفاده از قالب روایت گونه، در خلال گزارش از حوادث و رویدادها، از پیروزی ها و جهانگشایی تیمور و شاهرخ در جهت برجسته سازی مفهوم «ایران زمین» بهره گرفته است. وی با گذاشتن امیران تیموری در قالب شاهان اساطیری، تاریخی و قهرمانان ملی-مذهبی و شاهی آرمانی ایران، پیروزی ها و افتخارات آن ها را افتخارات ایرانیان دانسته و از سوی دیگر در عین ستایش آنان، در لفافه به اندرزگویی آن ها می پردازد.