دردانه اصغری

پژوهش حاضر به شناسایی مولفه های کنترل پرخاشگری و خشونت و تاثیر آموزش مهارت های آن در بین جوانان استان خراسان شمالی می پردازد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه جوانان استان خراسان شمالی بود. برای نمونه گیری بخش اول، در مطالعه کیفی از نمونه گیری در دسترس و در بخش کمّی از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. در بخش کیفی، تعداد 29 نفر در فرآیند مصاحبه و در بخش کمی، با حجم جامعه نامحدود بر اساس فرمول استیونس(2002) که تعداد نمونه بر اساس تعداد سوالات و پارامترها بود، 255 نفر به عنوان نمونه در پژوهش مشارکت یافتند. روش پژوهش در بخش دوم، طرح تحقیق نیمه آزمایشی بود؛ بدین صورت که تعداد 40 نفر در گروه آزمایش و گواه انتخاب شدند و نمرات آنها استخراج شد. سپس آموزش مهارت های خشم و پرخاشگری بر اساس مؤلفه های شناسایی شده طی 8 جلسه آموزشی، به آنها آموزش داده شد.  ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش اول شامل مصاحبه و پرسشنامه محقّق ساخته و در بخش دوم، «پرسشنامه خشم و پرخاشگری» ناصری(1397) بود. بعد از تأیید روایی، پایایی پرسشنامه محقق ساخته به میزان 90/0 و «پرسشنامه خشم و پرخاشگری» به مقدار 92/0 از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارهای اس پی اس اس 24 و AMOS16 انجام گرفت. بر اساس تجزیه و تحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه های عمیق و اکتشافی و کدگذاری و تحلیل محتوای متن مصاحبه ها و در عین حال مطابقت آن ها با مبانی نظری، نتایج پژوهش در بخش کیفی بیانگر آن بود که 32 مولفه در دو بخش روش های کوتاه مدت و روش های بلند مدت در کنترل خشم و پرخاشگری موثر بودند که از بین آن ها مؤلفه اعتقادات و مذهب با بار عاملی 77/0 و مؤلفه ورزش کردن با بار عاملی 75/0، دارای بالاترین ضریب تاثیرگذاری و مؤلفه شمردن اعداد با بار عاملی 48/0 دارای کمترین ضریب تاثیرگذاری از دیدگاه پاسخگویان بودند. نتایج در بخش دوم پژوهش و اجرای جلسات آموزشی بر اساس مولفه های شناسایی شده در جهت کنترل خشم و پرخاشگری نشان داد که أثیر آموزش مهارت های کنترل خشم و پرخاشگری در گروه های آزمایش و کنترل در بین جوانان از نظر آماری در سطح (001/0>P) معنادار است. با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت های کنترل خشم و پرخاشگری بر اساس مولفه های شناسایی شده در بین جوانان استان خراسان شمالی مؤثر می باشد.