سید محمود مرتضوی شاهرودی

هدف این نوشتار معرفی یکی از ویژگی های مشترک «منطق فهم حدیث» و «دانش هرمنوتیک» است و در آن، گونه های دخالت ذهنیت ناقلان حدیث در فهم مخاطبان کتب روایی بررسی می شود. این پژوهش می کوشد تا نمونه هایی از احادیث را گردآوری و دسته بندی نماید که فهم راوی، ناقل یا گردآورنده از معنای حدیث در روایت گری او تأثیر گذاشته و در نتیجه، امکان دارد به فهم نادرست مخاطبان منجر شود. سپس در هر مورد راهکار های مناسب برای تحصیل اطمینان به مراد معصوم _ علیه السلام _ بیان شده است. نیز بیان خواهد شد که می توان با تکیه بر سیره عقلا در محاورات و استفاده از نگاه مجموعی به روایات مربوط به یک موضوع و پی گیری قراین، بر احتمال تأثیرگذاری فهم راوی در فهم خوانندگان کتب روایی از روایت غلبه کرد. همچنین، در این تحقیق، پدیده نقل به معنا و میزان تأثیر آن در فهم معارف دینی مورد توجه قرار گرفته است و بیان می شود که چگونه می توان به احتمال وجود نقل به معنا در یک روایت پی برد و در صورت احراز ݢݢآن، روش برداشت از روایات نقل به معنا چگونه است.